Kijk uit met de film ‘All is lost’! Het is daar een en al ellende op het water. Behalve dat z’n nautische onwaarschijnlijkheden wat ergernis oproepen, is er zelfs een kans, dat u er depressieve gevoelens aan zult overhouden. De film doet u namelijk de totale ondergang van een man en zijn boot beleven. Een regelrechte ramp!
De verbeelding van het onomkeerbare noodlot en de eenzaamheid op zee, waarin een voor z’n leven vechtend mens verzeild kan raken, grijpt je als watersporter ongewild naar de strot. ‘Onze man’ (in werkelijkheid Robert Redford) zeilt solo over de Indische Oceaan. 1700 Mijl van Sumatra, loopt het fout. Een drijvende container slaat een gat in de romp van de Virginia Jean (De film heeft drie Cals 39 uit 1978 gekost, die vakkundig zijn afgeborreld in de Pacific). Er wordt geen woord gesproken. ‘Onze man’ spreekt namelijk ondanks alle eenzaamheid ook niet in zichzelf. Ja één keer ‘fuck’ in de hele film. Het enige wat je hoort zijn de omgevingsgeluiden. Het piepen van de giek, het slaan van het lopend want tegen de mast, het geklots, de druppels en de indringende stilte. Wie zelf vaart, weet dat elke boot zijn eigen geluiden kent. En elk afwijkend geluid, kan malheur aankondigen.
Die zwijgzaamheid, tegen de achtergrond van de uitgelichte bootgeluiden, de stilte en de storm, doen al snel vermoeden dat het niet goed gaat aflopen met boot en schipper. De cameravoering, de wijze waarop het beeld is gesneden (met het minimum aan muziek), alles wijst op onheilspellende wijze op een fatale afloop. Intussen blijft ‘Onze Man’ maar doorknokken. Hij heeft niet één maal pech, niet drie keer pech, nee: uitsluitend pech. Al z’n geknok is voor niets. En toch blijft hij er maar van alles aan doen, om de kijker nog enige hoop te geven. Eerder voor u, dan voor zichzelf. En omdat de kijker dat ook weet, wordt de strijd van deze eenling alsmaar droeviger. Het is één uur en veertig minuten lang wachten op de executie.
Dat de film in nautisch opzicht wat rammelt, valt voor niet-watersporters nauwelijks op. Een paar voorbeelden:
- Het is vrijwel windstil als de boot de container raakt, maar het gat is mega.
- ‘Onze man’ slaagt er niet in de punt van de container uit z’n boot te krijgen, maar een sleepanker ‘trekt’ de high-cube container bij zowat windstil weer meteen uit de romp.
- Geen haar op z’n hoofd lijkt aan de mogelijkheid te denken het gat provisorisch met een prop zeilen te dichten.
- Om zijn natte marifoon te repareren kiepert ‘Onze Man’ er nog wat extra zoet water overheen. En zie daar. Lekker in het zonnetje op het voordek (een voordek waar niets vanaf rolt) begint het ding spontaan te ontvangen.
- ‘Onze Man’, die beschikt over een zeilpak ‘type jaren zestig’, slaat bij het aanhaken van z’n stormfok overboord. Hangend aan z’n life-line wordt hij onder water meegesleurd. Maar klautert een paar seconden later weer zomaar langs het hoge gangboord aan dek. Ik geef het u te doen.
- Wanneer ‘Onze Man’ na het plat gaan van het jacht alweer onder water verdwijnt, wordt hij plotsklaps ‘opgeschept’ door de zich weer richtende boot, en belandt hij op miraculeuze wijze keurig in de kuip.
- De ochtend nadat hij in een vreselijke storm in z’n reddingsvlot is gestapt, is de zee opeens weer zo vlak als een spiegel.
En zo kunnen we nog wel doorgaan. Bovendien oogt ‘Onze Man’ aan het eind van z’n helse week zelfs verdroogd in z’n vlot nog even glad geschoren, en schiet hij drie vuurpijlen zowat de brug van een vlak langsvarend containerschip binnen, zonder dat ze hem zien. Weinig educatief is, dat het advies bij een ongeluk toch vooral kalm te blijven bepaald niet helpt, maar een lijdensweg vooral lijkt te verlengen. ‘Onze Man’ is namelijk niet van z’n stuk te krijgen. Moet je echt Redford voor heten.
Na alle beleefde ‘All is Lost’-ellende kan de praktijk nu natuurlijk alleen nog maar meevallen. En mogen we ons met onze eigen portie standaard tegenslagen eerder geluksvogels noemen. En dat zou ons vaarplezier toch weer ten goede moeten komen. Dus ook al bent u gewaarschuwd, lang leve ‘All is lost’!
Met vriendelijke groet,
Bert Kuijpers,
schipper van Nauticlink
