De reacties op de nieuwe regels van de Volvo Ocean Race om meer vrouwen te kunnen laten deelnemen variëren van sociaal gewenst tot enthousiast. Begrijpelijk want de maatschappij verandert en vrouwen blazen hun partijtje mee. Het probleem is echter dat het idee hinkt op twee gedachten. De per etappe ruime keuzevrijheid in de man-vrouw samenstelling van het team, zou er voor kunnen zorgen, dat de overall-uitslagen straks niemand meer iets zeggen. Het kan de doodsteek voor de Volvo Ocean Race betekenen. De zogenaamd ‘zwaarste zeilrace’ had in zijn gekozen beleid beter elk team kunnen verplichten een vast aantal vrouwen op te nemen.
De huidige uitwerking van de emancipatoire gedachte is ronduit curieus en doet nauwelijks serieus aan. Teams voor de editie 2017-18 hebben de keus de bemanning van hun boot samen te stellen volgens de onderstaande staffel:
- 7 mannen
- 7 mannen en 1 of 2 vrouwen
- 7 vrouwen en 1 of 2 mannen
- 5 mannen en 5 vrouwen
- 11 vrouwen
Ik weet natuurlijk niet hoe u hierover denkt, maar ik miste direct alle andere mogelijke combi’s. Tenslotte is het aantal van zeven en elf ook totaal willekeurig. De Franse zeilcrack Francis Joyon (60) doet zijn aanval op het Jules Verne record non-stop de wereld rond met een team van in totaal maar zes mannen. Op meer mensen aan boord staat in principe de straf van meer gewicht. Je kunt de keus dus ook vrij laten.
Want waarom in deze etappe-wedstrijd geen vijf vrouwen en twee mannen om het ‘nóg spannender’ te maken? Of zoals Bouwe Bekking het in een NOS-artikel beleefd noemt ‘om de wedstrijd een nog interessantere dynamiek te geven’. Met de huidige nieuwe regels lopen vrouwen het risico om als ballast of marketing-tooltje mee te mogen. Wat zou anders het verschil maken tussen een bemanning van zeven mannen en een bemanning van zeven mannen plus twee vrouwen…? Hoezo gelijkwaardig?
Het is raar dat uitgerekend een oceaanwedstrijd in een éénheidsklasse, die éénheid volledig te grabbel gooit door de bemanningen zo heterogeen mogelijk te maken. In deze lijn zou je er ook voor kunnen pleiten 80+ zeilers en zeilers met een beperking toe te laten. Zoiets als één standaard bemanningslid inruilen tegen drie man met een beperking. Of misschien wel tegen twee mannen en twee vrouwen met een beperking. Of vier bejaarden. Voor nóg meer dynamiek… Zeilster Carolijn Brouwer, die twee maal heeft meegedaan op een vrouwenboot in de Volvo Ocean Race zegt het zelf: “Je kunt ons nu eenmaal niet vergelijken met mannen, dat is appels met peren vergelijken…”.
Hoe kun je verschillend samengestelde teams dan wél vergelijken? Wat valt er straks nog te zeggen over de uitslag van de wedstrijd? En het is nog erger: de teams kunnen hun bemanningscombinaties straks ook nog per etappe wisselen… Dan wordt de uitslag van de ooit ‘zwaarste zeilrace rond de wereld voor bemande boten’ zo extreem dynamisch dat deze helemaal niets meer zegt over de prestaties van de zeilers ten opzichte van hun concurrenten. Tig-teams in wisselende samenstellingen worden geen helden.
De wazige mannen-vrouwen regel leidt onvermijdelijk tot een uitslagen chaos, waarbij vooral boten met gelijke bemanningen met elkaar zullen worden vergeleken. En terecht. Het is niet uitgesloten dat op deze wijze het percentage vrouwen bij het ronden van Kaap Hoorn lager zal liggen dan op de Indische Oceaan of de Noordzee. Het begrip team wordt een lege huls. De Ocean Race een toevallige optelsom van verschillende teams in verschillende wedstrijden. Dus weinig interessant.
De Volvo Ocean Race neigt zo steeds meer naar een ‘van alles een beetje’ compromis, waarin de commercie het wint van de zeilsport. Had de nieuwe directie meer visie en lef gehad in het gekozen beleid, dan had ze gewoon verplicht vier mannen en vier vrouwen per boot geordonneerd. Krijg je een oceaanklasse in de geest van het gemengde tennis-dubbel. Ook al zijn dat weer niet de spectaculairste wedstrijden, die de meeste aandacht trekken. Maar dat is een keus. Vandaar dat gevoel van die doodsteek.
Met vriendelijke groet,
Bert Kuijpers,
schipper van Nauticlink
