Informatie voor de watersporter

Oliebollentest, boottest of bootimpressie?

Laatst ontdekte ik boottesten.nl. Veel motorboten en sloepen, minder zeilboten. Bij elke test die ik onder ogen krijg, wil ik als consument natuurlijk meteen de conclusie weten. Goed of slecht, kopen of niet kopen? Daar draait het om. Maar zo’n duidelijk eindoordeel of koopadvies is zeldzaam. Terwijl er nog nooit zoveel testen, reviews of impressies zijn geschreven, en er toch nog steeds goede en minder goede producten te koop zijn. Met de Haringtest en Oliebollentest van het AD – toch een betrouwbare krant – is het in het verleden fout afgelopen. Omdat er over smaak niet te twisten valt. Of juist te veel. Kun je een beschrijving van een product zo complex als een boot, dan toch nog wel een boottest noemen?

De inhoud en betrouwbaarheid van de ‘test’ wordt bepaald door de afzender: die varieert van een voltallige technische redactie tot een opportunistische broodschrijver. Al dan niet onder de vlag van een uitgever. Zij maken deel uit van een beetje duivelse driehoek, waarvan verder de verkoper-importeur, en ook wijzelf deel uitmaken. Het is een kip-ei cirkel : de consument wil graag even weten wat hij nu het beste kan kopen en hoopt op harde oordelen, de verkoper wil voor zijn product graag aandacht, zij het op voorwaarde dat deze positief is, en de uitgever wil graag een test plaatsen, omdat hij weet dat consumenten testen vreten (en dat hij er misschien wel een advertentie bij kan verkopen). Tot zo ver niets mis.

Maar het gaat fout wanneer het product tegenvalt en de test – om welke reden dan ook – in plaats van lovend nogal negatief uitvalt. Kan zomaar gebeuren. Dan belt een geïrriteerde verkoper de maker met de vraag of de test niet kan worden overgedaan, de tekst grondig kan worden aangepast, of als dat niet kan, de test in z’n geheel kan worden gecancelled. In elk geval zijn deelname. Bij weigering vliegt dan alras het dreigement van het terugtrekken van alle eerder toegezegde advertenties over de lijn. In het verleden konden krachtige uitgevers hier nog wel eens weerstand aan bieden. Maar nu er een heftige concurrentie in de media woedt, waarbij de grens tussen redactie en commercie vertroebelt, is dat aanmerkelijk moeilijker.

Een gangbare oplossing is slechte testresultaten, maar helemaal niet meer te publiceren. Onder het mom dat er geen slechte producten meer zouden bestaan (wat natuurlijk kletskoek is). Op die fiets hou je dus alleen overwegend positieve testen over. Maar zo weet je nog niet, wat je nu moet kopen. Het zijn inmiddels vaak ook geen echte testen in de volle betekenis van het woord, maar eerder positieve productbeschrijvingen. Naar de leverancier misschien nog hoewel zo eerlijk, want los van wezenlijke fabricagefouten, is het subjectieve oordeel van een enkeling lang niet altijd in overéénstemming met de werkelijkheid. Denk aan de oliebollentesten.

Of het tegenwoordig met de betrouwbaarheid van testresultaten nu slechter is gesteld? Ik betwijfel het. Eind jaren tachtig werkte ik onder meer bij de toenmalige Telegraaf Tijdschriften Groep. Daar bespeurde ik nogal eens een warme band tussen de importeur van een te testen product en de testredactie. Die kon worden bekrachtigd met een flesje wijn, een etentje of een (heel) voordelige aankoop… Het werd min of meer beschouwd als inherent aan bladen maken. Aan een product ‘wegschrijven’ werd toen ook al niet gedaan. Bij een andere uitgever maakte een positieve test (nauwelijks meer dan jubelende aandacht) gewoon deel uit van de advertentieafspraak.

Vandaar misschien die allergie, dat ik het niet zo op testen heb. Tegelijk heb ik niets tegen een objectieve productbeschrijving, eventueel aangevuld met een persoonlijke noot. Maar noem die liever geen test. Zeker niet in de watersport, waarin het altijd maar wisselende water en wind zo’n bepalende rol spelen. Dat maakt het testen van boten zoveel ingewikkelder dan het testen van een babyfoon (of oliebol). Een boot onder alle omstandigheden testen op zijn constructie en vaareigenschappen is meerdaags monnikenwerk. In elk geval meer dan een dagje varen. Vandaar dat ik boottesten.nl liever lees als bootimpressies. Waaraan het in ruim mate voldoet.

Met vriendelijke groet,

Bert Kuijpers,
Opstapper van Nauticlink

Schrijf je in voor onze nieuwsbrief

Ontvang wekelijks ons watersportnieuws-overzicht