Fietspaden op het water, die zien we steeds vaker. En dan bedoelen we niet een fietsveer of een fietsersbrug, het gaat om een nevengeul voor de recreatievaart. De havenmeester van Rotterdam denkt eraan om ook een fietspad op de Nieuwe Maas aan te leggen.
In ons land wordt het steeds drukker op het water. Zowel op het gebied van de recreatievaart als van de beroepsvaart. Dat is de reden voor Rijkswaterstaat om op sommige stukken een extra vaargeul aan te leggen, naast de hoofdgeul. Hier kunnen jachtjes, sloepen en motorboten veilig varen zonder de grote schepen in de weg te zitten. We zien de geulen op veel plekken. Bijvoorbeeld op de Westerschelde, het Veerse Meer, Grevelingemeer, Ijsselmeer en de Randmeren. Maar ook op de Waal, Het IJ en de Waddenzee.
Rijks-Havenmeester
Onlangs maakte de Scheepvaartkrant bekend dat de havenmeester van Rotterdam overweegt om een fietspad op de Nieuwe Maas aan te leggen. Deze Rijks-Havenmeester is niet vergelijkbaar met de vrolijke jachthavenmeesters zoals wij die kennen (“Zoek maar een plekkie!”). René de Vries, havenmeester van Rotterdam is hoofd van de Divisie Havenmeester, een onderdeel van Havenbedrijf Rotterdam. De Divisie Havenmeester zorgt 24 uur per dag voor orde en veiligheid in de haven van Rotterdam.
Veilig jaar
Het afgelopen jaar steeg het aantal ongevallen in de Rotterdamse Haven van 137 naar 159. De Nautische Safety Index – de index die de mate van veiligheid aangeeft – steeg van 6,39 naar 7,51. René de Vries kijkt terug op een veilig jaar, maar het aantal incidenten met de passagiers- en pleziervaart blijft volgens hem aandacht vragen. Daarom zijn er besprekingen gaande voor het instellen van aparte vaarstroken voor de pleziervaart op de altijd drukke Nieuwe Maas, de genoemde fietspaden.
Dit jaar concreet
De Vries: “We zien het gebruik van het vaarwater in de stadsregio drukker en drukker worden. We doen ons best om het vaargedrag in de recreatie- en passagiersvaart te beïnvloeden. Maar dat is niet genoeg. We praten al enige tijd met het ministerie over het maken van aparte vaarstroken (zoals het fietspad) voor pleziervaart en passagiersvaart. Het zou een goede zaak zijn als we dit jaar komen met concrete maatregelen op de Nieuwe Maas.”
Hoe ziet zo’n fietspad eruit?
Op binnenwater legt Rijkswaterstaat vaak groen-wit en rood-wit gestreepte boeien. Op grotere wateren als de Waddenzee, Westerschelde en de Noordzee worden in verband met internationale regelgeving gele boeien gelegd om de (recreatie)geul aan te geven. In totaal zet Rijkswaterstaat in een vaarseizoen ongeveer 1800 recreatieboeien uit. Op sommige plekken liggen de boeien alleen in het vaarseizoen, op andere plekken zijn ze permanent.
Veilig?
De uitgezette nevengeulen zijn bedoeld om recreatie- en beroepsvaart van elkaar te scheiden. Zo hoeven wij in de recreantengeul niet voortdurend in te schatten wat een vrachtschip of een viskotter van plan is. Maar is de extra geul ook verboden gebied voor de beroepsvaart? Nee, dat is niet het geval. Het is er vaak minder diep, dus grote schepen blijven liever in de hoofdgeul. Maar er zijn plekken waar zulke grote zeeschepen varen, zoals op de Westerschelde of op Het IJ, dat binnenvaarders gebruikmaken van de nevengeul. Ook de veerponten op Het IJ zitten vaak in ons geultje. Het is dus toch altijd opletten. Zeker op ruim water waar ook hele grote schepen varen, kun je toch nog beroepsvaart tegenkomen.
Verplicht?
Het is niet verplicht om in de recreatiegeul te varen. Je mag met een klein recreatievaartuig ook in de hoofdgeul varen. Het is de vraag of dit verstandig is. Op hele drukke plekken zijn ook vaak verkeersleiders op het water, boten van de havendienst die ‘even een praatje’ komen maken als zaken niet lopen zoals ze moeten. Vaak is de recreatieschipper die niet in de juiste geul vaart zich niet bewust van de onrust die hij veroorzaakt bij grote schepen.
Twee werelden
Een loods op de Westerschelde vertelde eens dat het zo onhandig is dat die jachtjes alleen ‘op zicht’ varen. Een grappige vaststelling want veel jachteigenaren zullen reageren met ‘hoe anders?’ Waar iemand aan het roer van zijn eigen bootje gewoon vooruitkijkt naar de volgende boei, is men op de brug van een groot schip al twee bochten verder met het instellen van de juiste koers en snelheid. Twee werelden die gebruikmaken van hetzelfde water. En soms is daar dan een extra vaargeul nodig, zoals misschien een fietspad op de Nieuwe Maas.
