Informatie voor de watersporter
Header Column Bert Kuipers

IOC past in het rijtje Google, Facebook, Amazon

Hoe meer medailles, hoe meer vreugd. In die zin waren de Spelen in Tokio voor Nederland geslaagd. Mogelijk heeft u ook zelf genoten van al die successen. Maar na de Spelen de bezinning. Want al deze medailles hebben hun keerzijde. Neem alleen al het gevecht om het ideale lichaamsgewicht van de topsporter. En dan de overtrokken maatschappelijke gekte rond de Olympische Spelen met z’n corrumperende miljarden. De doorgegroeide macht van het IOC lijkt oneindig en het vuur jaagt ons hoofd op hol. We blijven er maar met z’n allen achteraan rennen. Voor het vermaak of om een graantje mee te pikken. Maar in de kern zijn de Spelen niet meer gezond. Entertainment en marketing hebben het gewonnen van de sport. Aanpakken die boel!

De Tokio Spelen moesten en zouden doorgaan. Ondanks de opvlammende corona en het verzet van de meerderheid van de Japanse bevolking. Alleen al om de IOC kas met vier miljard dollar aan een TV-rechten te spekken en gezichtsverlies te voorkomen. Ter wille van al die gegarandeerde TV-uren kon het opnieuw annuleren van de Spelen geen optie meer zijn. Maar met stadions zónder toeschouwers ligt voor de lokale Japanse organisatie intussen wel een financieel debacle in het verschiet.

Zijn de Spelen niet uit hun krachten gegroeid, verziekt door hun omvang en opgeblazen belang? Het kan geen toeval zijn: de Australische plaats Brisbane was de enige kandidaat voor de Spelen van 2032. Niet helemaal verrassend, als je bedenkt dat Rio de Janeiro na de Spelen van 2016 met een schuld achterbleef van 160 miljoen dollar. De slipstream van de Spelen zuigt sportbonden, en niet in de laatste plaats de sporters zelf – vaak vanaf piepjonge leeftijd – mee in een ongekend organisatorisch, financieel en psychologisch geweld. De hoofdrolspelers verkopen hun lichaam en verrichtingen ‘om niet’ aan één van de machtigste monopolisten ter wereld. Bij het missen van een podiumplaats staan zij met lege handen, en zien zij vier beslissende jaren in hun levensloop verdampen. Terwijl actieve deelname aan de eredienst rond de ‘Heilige IOC-Graal’ ook nogal eens een gevecht tegen het eigen gezonde gewicht vraagt.

Zelfs in de watersport. Want net als vecht- en krachtsporten kent ook het roeien gewichtsklassen. In elk geval tot en met de Spelen van Parijs in 2024. Die indeling van roeiers boven en onder de 57 kilo (vrouwen) en 72,5 kilo (mannen) heeft al verschillende slachtoffers gekend en topsporters die hun roeiriemen aan de wilgen hebben gehangen. Als reactie op ernstige verstoringen van hun lichamelijk en geestelijk welzijn. Met ernstig bedoelen we hier eetstoornissen, uitdroging, en orgaan-falen tot zelfs de dood aan toe. De Nieuw-Zeelandse wereldkampioene roeien Zoe McBride trok vijf maanden voor Tokio zelf aan de noodrem en verliet de sport.

Overigens spelen lichaamsbouw en gewicht in vrijwel alle actieve sporten een rol. Olympisch kampioen windsurfen Kiran Badloe – 1.96 meter lang bij een gewicht van 73 kilo (!) – beschikt over een vederlichte ‘gouden hefboom’. En wat betreft de zeilers: bij gemiddelde weersomstandigheden zijn boten met lichtgewichten natuurlijk in het voordeel. Daar verander je niets aan. Dat lichtgewicht-voordeel maakt gewoon deel uit van het totale talent. Voor wielrenners geldt ‘berg op‘ hetzelfde. Maar het gaat mis, als de druk om welke reden dan ook zo groot wordt, dat de sporter behalve zijn concurrenten ook nog eens z’n eigen gezonde gewicht te lijf moet gaan. Dan jaagt de olympische pressie hem of haar in de fuik van de Spelen met een vergroot risico op een ongezonde afloop.

Maar de Spelen en behaalde plakken zetten mensen toch aan meer te sporten? Hans Westerbeek is hoogleraar International Sport Business aan Victoria University in Melbourne. Hij vertelt in het NRC van 7 augustus dat een vaak gelegd verband tussen olympisch succes en een stimulerend effect op de breedtesport nooit is bewezen. Hoewel zelf sportliefhebber, is Westerbeek zodoende ‘cynisch’ over de Olympische Spelen als inspiratiebron. Te meer daar het er sinds 2016 op lijkt dat de ‘waarde en trots’ die de Nederlandse bevolking ontleent aan topsportprestaties, afneemt. (NOC-NSF). Terwijl de overheid evengoed nog altijd miljoenen steekt in de olympische machine. ‘Je kunt je zelfs afvragen of het de taak van de overheid is topsport te financieren’, zegt Westerbeek. “Maar als dat zo is, wees dan eerlijk en helder over de doelen: entertainment en het internationaal verkopen van het merk Nederland.”

De Olympische Spelen zijn uitgegroeid tot een zakelijk moloch, die over ons heen walst. Een STER-commercial vraagt me mee te spelen in een loterij om de sporters te steunen…! Gekker kun je het niet maken. Vergelijk het IOC met de omstreden internet-reuzen als Google, Amazon en Facebook. Ontwikkeld door de mens – en iedereen doet er aan mee (..) – maar in praktijk de wereld boven de pet gegroeid. De macht is éénzijdig, óók die van het IOC: het Host City Contract bepaalt dat alleen het IOC de Spelen kan afblazen. De gewiekste economische IOC-machinerie heeft de Spelen machtiger gemaakt dan regeringen. Dat is niet gezond.

Met vriendelijke groet,

Bert Kuijpers,
opstapper van Nauticlink

Schrijf je in voor onze nieuwsbrief

Ontvang wekelijks ons watersportnieuws-overzicht