1 januari 2025 was een belangrijke datum als het gaat om elektrisch varen. In verschillende gemeentes en provincies gaan nieuwe regelingen in. Steeds meer steden zijn bezig hun binnenstad uitstootvrij te maken. Daarbij moet dan ook het water vrij zijn van benzine- of dieseldamp. Het jaar 2030 wordt vaak genoemd als het moment dat iedereen elektrisch moet varen. Om dat te bereiken hebben steden verschillende manieren bedacht. Amsterdam is het strengst. Wat doen de andere steden? Een overzicht.
Amsterdam, uitstel maar geen afstel
Amsterdam is de koploper. Vanaf 2030 wil de stad geheel uitstootvrij zijn en daar maakt de gemeente ook echt werk van. Eigenlijk zou vanaf 1 januari 2025 een verbod gelden voor alle boten met een verbrandingsmotor. Het doorvaartvignet zou dan niet meer verkrijgbaar zijn voor boten die varen op fossiele brandstoffen. Die datum is nu uitgesteld naar 1 april omdat er meer dan duizend zienswijzen (bezwaren) zijn ingediend bij de gemeente. Die moeten eerst allemaal worden afgehandeld voordat het nieuwe beleid in kan gaan. Vooral jachthavens hebben structurele bezwaren omdat ze vrezen dat hun klanten een andere haven kiezen. Schippers hebben de keuze, of een elektromotor inbouwen of voorlopig even ergens anders gaan liggen.
En inderdaad, als wij op 1 januari een doorvaart-vignet aanvragen, dan is er nog steeds de optie om ‘aangedreven op diesel of benzine’ aan te vinken. De kosten om de hoofdstad te passeren zijn 43 euro. De nieuwe datum waarop dit niet meer mogelijk is ligt nu op 1 april.
Overigens is het bezwaar van de Federatie Varend Erfgoed Nederland toegewezen en krijgen schepen die zijn opgenomen in het register ontheffing. Deze ontheffing wordt verleend tot 1 januari 2030. Dan moeten ook deze schepen een e-engine inbouwen.
Amersfoort eerste?
Door Amersfoort mag sinds 2022 al niet meer met een brandstofmotor worden gevaren. De stad was daarmee de eerste in Nederland waar alleen elektrisch varen is toegestaan. De regel geldt voor alle wateren in Amersfoort en de wijk Vathorst. Op de rivier de Eem en de Eemhavens geldt het verbod nog niet. Amersfoort was de eerste stad met elektrisch-varen-beleid. Maar eigenlijk gaat de eer naar het dorp Giethoorn. Daar zagen ze in 1992 al in dat het er op de mooie grachten niet prettiger op werd met de verhuur van de talloze benzine-buitenboordmotortjes. Vanaf 2031 moeten ook alle rondvaartboten in Giethoorn elektrisch zijn aangedreven. Een deel is dat al.
Utrecht en Leiden bespelen de ligplaatshouders
Ook andere steden gaan een strenger beleid voeren. Zoals Utrecht en Leiden. Net als Amsterdam willen deze steden in de binnenstad vanaf 2030 geheel uitstootvrij zijn, ook op het water Utrecht dwingt de transitie af door ligplaatsen al dan niet te verstrekken. Een ligplaats is vanaf 1 januari alleen nog te krijgen voor een elektrisch aangedreven boot. Aan de doorgaande motorbootvaarroute BRTN 9 mogen fossiel-aangedreven schepen tot 2027 nog wel liggen in Utrecht. Daarna ook niet meer.
Ook Leiden kiest voor de aanpak via de ligplaats-vergunningen. Eerst worden er geen vergunningen meer uitgegeven voor niet-elektrische motoren, later gaat de stad bestaande vergunningen intrekken. De laatste fase is een verbod voor vervuilende boten om de stad binnen te varen.
Stimuleren in Den Bosch en Rotterdam
Den Bosch en Rotterdam zijn voorlopig meer van het stimuleren. Aan de Tramkade in den Bosch is bijvoorbeeld een nieuwe aanlegsteiger voor sloepen gebouwd waar elektrische boten kunnen worden opgeladen. De stad probeert elektrisch varen zo populair te maken. Een deel van de rondvaartboten vaart zonder fossiele brandstof en ook de bekende gekleurde eendjes hebben een elektromotor. Het is nog niet duidelijk of er een verbod op brandstofmotoren zal komen. Ook Rotterdam stimuleert elektrisch varen maar hanteert nog geen regels.
Zuid Holland geeft subsidie
Met de subsidieregeling ‘Stimuleren elektrisch varen Zuid Holland 2023’ was deze provincie de enige die een subsidie verstrekte voor inwoners die hun schip lieten ombouwen naar elektrisch. Van de regeling werd dankbaar gebruik gemaakt. Ook investeerde Zuid Holland in een dekkend netwerk van laadpalen.
Dit bericht is geschreven door Klaas Wiersma, onafhankelijk watersport journalist voor Nauticlink. Wil je reageren op dit bericht? Laat hieronder een reactie achter of stuur Klaas Wiersma een e-mail via nieuwsdienst@nauticlink.com of contact hem via linkedin
