Informatie voor de watersporter

Eén winnaar blijft het duidelijkst voor iedereen

Een bekend verschijnsel bij zeilwedstrijden tussen boten met verschillende handicaps is, dat alle aandacht zich toch altijd weer concentreert op de boot, die het eerst over de finishlijn gaat. Weliswaar heel logisch, maar die hards kunnen zich hier erg over opwinden. Het speelt al sinds een eeuwigheid van Texel tot Sydney Hobart Race. Die laatste schijnt nu bijvoorbeeld op handicap gewonnen te zijn door de boot ‘Alive’ met de Nederlandse beroepsnavigator Wouter Verbraak. Ja, dat is de zeiler, die in de Volvo Ocean Race 2014-15 zijn boot Team Vestas Wind met grote precisie en snelheid op een koraalrif in de Indische Oceaan wist te zetten. Maar wie interesseert zich nu in die eerste plaats op handicap? Geen hond.

De Sydney Hobart Race 2018 is namelijk voor de negende maal gewonnen door Wild Oats XI. Omdat die het snelst van A naar B zeilde. Overigens ook met een Nederlander aan boord. De America’s Cup fietser Carlo Huisman. Maar dat terzijde. Winnen op snelheid begrijpt iedereen. Winnen op handicap is wetenschap van achter het bureau ‘en dat zal wel…‘. Ook al leg je honderd maal uit, dat een schipper in verhouding tot de natuurkundige eigenschappen van z’n vaartuig ten opzichte van zijn concurrenten een uitzonderlijke nautische prestatie heeft geleverd. Het blijft ook moeilijk te begrijpen, dat een boot die als vijfde binnenkomt tóch de winnaar blijkt te zijn. Dat moeten ze met auto’s in de Formule 1 eens proberen. En nog erger: die IRC en ORC handicaps kennen ook weer een onderverdeling. Zo kreeg de Sydney Hobart Race 2018 wel vier papieren winnaars. In de schaatssport zou je ook handicaps kunnen geven voor mensen met korte benen…

De koek van de roem moeten delen levert onder zeilers een hoop frustratie op. De winst lijkt dan wel een feit, maar de erkenning mist. Een beetje hetzelfde effect als die talrijke wedstrijdklassen met een eigen boottype, die elk hun eigen ‘wereldkampioen zeilen’ leveren. Al die afwijkende boten is aan de ene kant de charme van de zeilsport, maar aan de andere kant een plaag voor de individuele sportman of sportvrouw. Niemand kan zeggen wie nu de beste zeiler ter wereld is. De America’s Cup, de voormalige Volvo Ocean Race, de Golden Globe Race en de Vendée Globe hebben het geheim van het succes echter wel begrepen: zij houden het tot nu toe simpel bij één winnaar. Dat komt de belangstelling ten goede en kweekt helden.

Langzamerhand beginnen organisaties van grote evenementen als de Route du Rhum ook zelf last te krijgen van al die klassen met uiteenlopende booteigenschappen. Toen ruim drie dagen na de eerste ‘Ultim’ (reuzen-trimaran) de snelste van de vijf andere klassen – de eerste Multi50, toch ook geen kleine jongen – over de finishlijn ging, waren de media al lang weer vertrokken. Voor de pers is één Route du Rhum-winnaar kennelijk ook al meer dan genoeg. Volgens IMOCA-zeiler Yann Eliès pakken de ‘Ultims’ zo meer dan 80% van de media-aandacht. Dat knaagt en wringt. Zeker onder de IMOCA-zeilers, die hun ‘vrije’ eenheidsklasse onstuimig zien groeien (er staan dit jaar acht IMOCA’s van de laatste generatie op stapel), maar in dit soort wedstrijden nauwelijks meer de kans krijgen hun sponsoren met publiciteit te belonen.

Of we ervan leren? Nauwelijks. Wat te denken van de nieuwe Ocean race, die de organisatoren nu in 2021 willen laten varen met zowel de VO65-boten als bemande IMOCA 60’s… Hier stapelen de denkfouten zich op: het publiek wil geen twee, maar één winnaar. Een huidige IMOCA is niet of nauwelijks geschikt voor een bemanning van meer dan twee zeilers (hoe krijg je er in hemelsnaam een team van vijf zeilers in?). En een foilende IMOCA is ontworpen voor oceanen en niet voor ‘beleefdheids-etappes’ naar – pak ‘m beet – Guangzhou of Abu Dhabi. Compromissen – of ze nu van organisatorische, technische of commerciële aard zijn – leiden vaak niet tot de beste resulaten.

Met vriendelijke groet,

Bert Kuijpers,
schipper van Nauticlink

Schrijf je in voor onze nieuwsbrief

Ontvang wekelijks ons watersportnieuws-overzicht