Informatie voor de watersporter

Terug van weggeweest en het olympisch oliemannetje

Het valt te verklaren, maar journalistiek rammelt het. De terugkeer van zeilster Lobke Berkhout werd door Radio 1 zowel op zondagavond 3 februari in ‘Langs de lijn’ als de volgende ochtend nog eens in het ‘NOS Radio 1 journaal’ uitgebreid rondgebazuind. Berkhout: “Het ging gelijk boven verwachting. Mijn inzicht kwam heel goed terug…” Dat ge-reactiveerde inzicht leverde de vijfvoudige wereldkampioene in de 470-klasse samen met stuurvrouw Afrodite Zegers een zevende plaats op in een wereldbekerwedstrijd in Miami. Het resultaat werd gepresenteerd als groot nieuws. Het was het werk van de publieke omroep als ‘oliemannetje op afroep’ namens de olympische belangenmachine NOC*NSF en de sportbonden.

Nauwelijks drie dagen daarvoor was de Nederlandse solozeiler Mark Slats op donderdagavond 31 januari voor de kust van Sables d’Olonne in de Golden Globe Race als tweede gefinisht achter de gerespecteerde Vendée Globe-veteraan Jean-Luc Van Den Heede. Slats kwam ook ‘terug van weggeweest‘. Maar wel van een wereldomzeiling van 214 dagen, die fataal had kunnen eindigen. Op vrijdagochtend 1 februari gaf Mark in Les Sables een zeer ontspannen persconferentie vol wetenswaardigheden in een overvolle tent met tegen de honderd aanwezigen. Naar ik heb begrepen was daar namens de algemene Nederlandse pers alleen de Volkskrant aanwezig. Op Radio 1 bleef het stil.

Er bestaat een groot verschil tussen de mate van aandacht voor de zeilsport ‘binnen de olympische structuren’ en de zeilsport daarbuiten. En dat is erg jammer, omdat bij uitstek oceaanzeilen tot de verbeelding spreekt, spectaculaire beelden produceert, ongelooflijke verhalen oplevert, en voorbeeldfiguren kweekt. Om de fysieke, maar met name de mentale eigenschappen die deze sport verlangt. Het is de moeite waard Mark Slats te horen vertellen, hoe hij in de Indische Oceaan is platgegaan, in zee is beland en dit alleen overleefd heeft dankzij z’n lifeline. Hoe hij z’n boot heeft moeten leeghozen. Hoe hij vijf uur per dag het handpompje van zijn nood-watermaker moest bedienen voor 0,7 liter (..) drinkwater. Dat vraagt karakter en een bijzondere spirit. Maar ook hoe hij genoten heeft van de constante ruime wind en de lange hoge deining op de Stille Oceaan. Hoe hij ontsnapt is aan een ‘goedmoedige’ haai, en ook regelmatig een hengeltje heeft uitgegooid. “Mijn grootste probleem was, dat ik te grote vissen ving…”

Slats krijgt tijdens de bijeenkomst voor de pers regelmatig de lachers op z’n hand en komt uiterst sympathiek over. Te meer omdat de Nederlandse deelnemer opvallend bescheiden blijft. En ook vriendelijk naar de wedstrijdleiding. Ondanks het toch omstreden wedstrijdreglement met betrekking tot het begrip ‘routing’ (de ontvangst van weerkaarten en windvooruitzichten via de kortegolfradio waren toegestaan, maar ‘koersadviezen’ niet…). Het gebrek aan kennis en ervaring met de kortegolfradio heeft ‘m voor zijn gevoel de das omgedaan. Toen beide koplopers waren geroyeerd uit het officiële HAM-radionetwerk, bleef Van Den Heede (die ook geen geldige licentie bleek te bezitten) rustig weerberichten ontvangen van ‘Franse vrienden’, terwijl Slats tien dagen verstoken bleef van enig weerbericht. En zo regelrecht een hogedrukgebied binnenvoer. Een fanaticus zou er woedend om worden, Slats neemt het leven zoals het zich ontrolt.

Hij wordt nu al de ‘Dutch Jolly Giant’ genoemd. Op een wat pietluttige vraag over het gevoerde tuig op zijn Rustler, begint hij z’n antwoord zelfs met “Ik ben géén ervaren yachtman…” Dat vindt iedereen grappig te horen uit de mond van iemand die net een non-stop zeilreis van zeven maanden achter de rug heeft. Slats noemt zichzelf dan ook eerder avonturier dan zeiler. Een presentatie die de sfeer en de gemoedelijke omgang met zijn concurrent Van Den Heede, die deze dagen niet van z’n zijde wijkt, ten goede komt. Slats raakte gehecht aan het onderlinge radiocontact met de andere zeilers, aan het gezamenlijk overleven: “We hebben het met z’n allen gedaan.” De sportman uit Wassenaar wordt geprezen om z’n niet-kapot-te-krijgen en inspirerend positivisme. “Ik vind het prettig mensen te kunnen motiveren”, zegt hij.

Het is de zeilsport op z’n mooist. Dat deze zeildiscipline zich buiten het aandachtgebied van het Watersportverbond voltrekt, is niet in de laatste plaats voor het Verbond zelf een gemiste kans. Er komen taferelen en zeilers uit voort, die de hele zeilerij dichter bij de mensen brengen. De prestatie en impact van ‘terugkeerster‘ Berkhout stond in geen verhouding tot die van ‘terugkeerder‘ Slats. Gebaande wegen en het olympisch oliemannetje zorgden er voor dat de journalistieke balans behoorlijk miste in dat weekend. Terwijl wie een beetje heeft opgelet, de ‘zeilreus’ ook nog heeft horen zeggen, dat nu de Vendée Globe op z’n verlanglijstje staat. Alsof dat geen écht nieuws is. Hij lijkt ervoor geschapen.

Met vriendelijke groet,

Bert Kuijpers,
schipper van Nauticlink

NASCHRIFT: ‘Radio1 ‘Langs de Lijn’ komt ruim drie weken na de finish alsnog terug op prestatie solozeiler Slats’ – Nauticlink

Schrijf je in voor onze nieuwsbrief

Ontvang wekelijks ons watersportnieuws-overzicht