Informatie voor de watersporter

VAMEX bewijst niemand een dienst met moeilijker examen Klein Vaarbewijs

Ziet u aan het vaargedrag van uw mede jachtschipper of hij over een vaarbewijs beschikt? Lijkt me sterk. Ik vaar al een tijdje, maar ik heb nog nooit in de praktijk kunnen merken, of ik te maken had met een al dan niet gediplomeerd schipper. Wel met een ervaren of onervaren schipper. Bovendien zijn veel (te) hardvaarders veelal mensen met een vaarbewijs. Al met al geeft dat te denken.

Sinds 1 januari 2007 (op de valreep gepubliceerd in de Staatscourant van 18 december 2006, nr. 246) heeft de stichting VAMEX het monopolie op de examinering en verstrekking van het Vaarbewijs. Tot die tijd was het afgeven van vaarbewijzen door de toenmalige minister van ‘Verkeer en Waterstaat’ gemandateerd aan de ANWB, die – eenvoudig gezegd – samen met de watersportbonden voor de examens zorgde. Dat belangen van opleiders en exameninstanties in die tijd dicht bij elkaar kwamen, is waar. En ook dat er goed aan verdiend werd. Maar de constructie was wel zeer praktijkgericht.

Met de VAMEX hebben we te maken met een zichzelf respecterend uniek ‘Zelfstandig Bestuursorgaan’ (ZBO). Die schijnt na vijf jaar nu wel eens een modieus kwaliteits-slagje te willen maken. Al was het om de ‘Stichting Examenkamer’, cq de minister te bewijzen, hoe goed de club bezig is. Om het Klein Vaarbewijs te halen worden er nu vragen opgevoerd, die in een examen voor electrotechnicus niet zouden misstaan. Het moedigt amateurs zowat aan eens lekker aan de motor te gaan sleutelen. (Hoe verstandig is dat?) Maar het grootste verschil is wel, dat grabbelen in de grote ton met examenvragen niet meer is toegestaan.

Terwijl je tot dit jaar nog concrete examenvragen kon oefenen om de belangrijkste vaar-beginselen in te slijpen, moet de examenkandidaat nu aantonen over ‘inzicht’ te beschikken, en zijn alle examenvragen ‘geheim’ en verboden gebied voor de opleiders. En dat is vreselijk jammer. Ik geloof best dat VAMEX beschikt over hele knappe lieden, die de vaarregels uit hun hoofd kunnen opzeggen – inclusief het Kanaal van Gent naar Terneuzen, en heel ingenieuze ‘instinker vraagjes’ kunnen samenstellen. Maar dat hoeven ze ons toch niet te bewijzen? Laten we het toch vooral praktisch en simpel houden.

Inzicht heb je van nature, of kun je een beetje krijgen door ervaring. Maar elementaire basiskennis geeft nog de meeste houvast. En dat waren nu net die kant-en-klare vragen. Nu deze afvallen, loopt het examen voor het Klein Vaarbewijs het risico een onnodig ‘quasi wetenschappelijk’ karakter te krijgen, dat nergens toe dient.
Nog even en het examen voor het Klein Vaarbewijs vereist straks zo’n voorbereiding in studie en tijd, dat dit watersporters weerhoudt er aan te beginnen. Zij zien dan van een grotere boot af, kopen geen snelvarend vaartuig of misschien wel helemaal geen boot. De HISWA is gewaarschuwd in het belang van haar leden.

Als de examenvragen van het Klein Vaarbewijs te onvoorspelbaar worden, en het abstractie-niveau te hoog, schiet de VAMEX haar doel mooi voorbij. Want dan zal ook de grote groep watersporters afhaken, die wettelijk geen Vaarbewijs nodig heeft (maar het voor z’n plezier of ‘als een beetje extra’ nu toch haalt). Omdat de lol er vanaf is. Dan zal per saldo de kennis op het water in plaats van toenemen juist afnemen. Dankzij het VAMEX-beleid.

Of dit erg is? Minder dan het lijkt. Het Klein Vaarbewijs blijft een theoretisch verhaal. Op het water zie je vooral het verschil tussen wie wel of wie niet in het bezit is van wat gezond verstand en ervaring. De rest is papier.

Met vriendelijke groet,

Bert Kuijpers,
schipper van Nauticlink

Schrijf je in voor onze nieuwsbrief

Ontvang wekelijks ons watersportnieuws-overzicht