Informatie voor de watersporter

Verenigde ZeilNaties leven op te grote voet

Net als de wereldvoetbalbond is de zeilsport ook een internationaal ‘verbond van verbonden’ rijk. Het is de ISAF, de International Sailing Federation, ‘the controlling authority of the sport of sailing in all its forms throughout the world‘. De ‘managing director’ van de in Londen gevestigde club, waar volgens de site zo’n twintig personen werken, is de Nederlander Jeroen (‘Jerome’) Pels. Afgelopen maand heeft men op een vergadering van deze ISAF in Italië gesproken over de olympische toekomst van het zeilen.

Er zijn nu tien olympische zeildisciplines, dat wil zeggen dat er straks in Londen tien olympische gouden zeilmedailles worden uitgedeeld. Dit zijn er helaas te veel om ieder van de kampioenen alle aandacht te geven die ze verdienen, zodat ze kunnen uitgroeien tot echte sterren. En frustraties wegens miskenning tot het verleden behoren. Door het grote aantal disciplines zijn de talrijke kanshebbers ook te ‘anoniem’ om voor veel emotie te zorgen, zodat mensen partij kunnen trekken. Een voorwaarde om een sport dichter bij het publiek te brengen.

De medaille-hausse is in 1984 begonnen. Tot die tijd waren er meestal maar vijf of zes olympische zeildisciplines. In plaats van het aantal olympische klassen nu te saneren, zijn er voor Rio 2016 nu weer nieuwe olympische klassen gekozen. Ten koste van de huidige klassen. Dat wel. Maar het worden er dus ook niet minder. Een gemiste kans gezien de kosten, die kennelijk gemaakt moeten worden om het niveau te halen, en die tot een dramatisch tekort hebben geleid.

Olympische Zeildisciplines
2012
Londen
Dames
Laser Radial
470
Elliott 6m (Match Racing)
RS:X (Windsurfen)
Heren
Laser
Finn
470
49er (Skiff)
Star
RS:X (Windsurfen)
2016
Rio de Janeiro
Dames
Kiteboarding
Laser Radial
470
49er FX (Skiff)
Mixed
Nacra 17 (catamaran)
Heren
Kiteboarding
Laser
Finn
470
49er

Waarom kan het niet met minder? Tijd om de peilstok eens te steken in de site van de ISAF. Watvoor een organisatie is dit eigenlijk? Terwijl de sport in praktische zin toch niet veel meer inhoudt dan varen in een ‘bootje met een lapje’, is de activiteit hier uitgegroeid tot een ‘wetenschappelijk’ geregisseerd omvangrijk netwerk van macht en erkende klassen, zowat 100. Elk van die klassen heeft weer een eigen kring van vrijwillige adepten, die de regels van die specifieke klasse bewaken. Want wat maar even beschreven kan worden in regels, is vastgelegd, en wel tot op de laatste letter. Ik tel ruim 300 personen ‘in functie’ in 23 ISAF committees.

In alle databrei vind je ook wel leuke gegevens. Elke klasse moet jaarlijks allerhande cijfers ophoesten in het ‘Class Report’. In die van de Optimist 2012 leren wij dat men denkt dat er wereldwijd nu zo’n 100.000 van rondvaren. In 2011 kwamen er 3779 bij. Let wel: het gaat hier dus niet om namaak opti’s, maar om Optimisten die uit ISAF goedgekeurde fabrieken komen. Vandaar het exacte groeicijfer. Het is een wereld die aan elkaar hangt van committeespapers, certificaten en licenties, waarin de ISAF meedeelt in de opbrengst.

De ISAF moet leven van haar eigen macht. Opgebouwd bij het Olympisch Comité, en gedragen door nationale organisaties zoals het Watersportverbond in Nederland. En hoe meer olympische zeildisciplines, hoe groter de kans op licenties en lokaal op medailles, dus subsidies. Dat ruikt een beetje naar een geldmachine. Omdat geld en macht onlosmakelijk met elkaar zijn verbonden, is de ISAF-politiek in staat één bedrijf zoals dat van de NACRA catamarans (ik wist tot deze maand niet dat dit merk sinds 2007 geheel in Nederlandse handen was) binnen het uur na het verkrijgen van de olympische status in ‘no time’ honderd NACRA 17-orders te laten binnenhalen, contractwaarde 1.900.000 euro excl BTW. En dat is nog maar het begin.

Van alle betrokkenen heeft op korte termijn dus eigenlijk niemand belang bij minder medailles. Zelfs de zeilers niet (althans vóórdat ze kampioen zijn), want hoe meer disciplines, hoe groter de kans dat er nog ergens een olympisch titeltje valt te behalen. Over een paar maanden zullen zo dus alle olympische zeilkampioenen straks weer in de schaduw van negen anderen staan. En over vier jaar nog steeds. Alleen de ISAF zou dit anders kunnen regelen. Maar het zelfreinigd vermogen van omvangrijke organisaties van macht, geld en status is doorgaans klein. En de huidige crisis kennelijk niet ernstig genoeg om hierin verandering te brengen.

Met vriendelijke groet,

Bert Kuijpers,
schipper van Nauticlink

Schrijf je in voor onze nieuwsbrief

Ontvang wekelijks ons watersportnieuws-overzicht