De Route du Rhum, een bijzondere zeilwedstrijd van Saint Malo naar het Frans Caribische eiland Guadeloupe was de laatste uitdaging die Henk de Velde een paar jaar geleden nog graag had willen aangaan. Niet om een record te vestigen, zoals nu de Fransman Charles Caudrelier heeft gedaan: 3542 mijl in zes dagen en negentien uur met de op hydrofoils vliegend Ultim (20 x 23 meter) Maxi Edmond de Rothschild. Nee, De Velde wilde meedoen om de sfeer van samenhorigheid rond deze wedstrijd, waaraan zowel profs als amateurs kunnen meedoen. Omdat hij ondanks zijn bekendheid altijd een gewoon mens bleef.
De Velde overleed op 73-jarige leeftijd afgelopen 3 november. Precies drie dagen voor de geplande start van de Route du Rhum, die hij nog zo graag had willen varen. Maar waarvoor hij niet meer de middelen en de tijd heeft gekregen om dat voormekaar te krijgen. De Velde was wars van opsmuk en kapsones. Met veel vragen, en minstens zo veel antwoorden gevoed door zijn eigen logica. Dat merkte ik zo’n vijftien jaar geleden tijdens de redactievergaderingen in het Aquaverium in Grou van het doet-het-zelf blad ‘Mijn boot’ (destijds snel teloorgegaan, maar dat lag niet aan de aardige bladformule…). Henk benaderde de materie op ultra-praktische wijze met glasheldere out of the box gedachten.
Jarenlang reageerde hij regelmatig op de inhoud van deze column. Met name wanneer hij deze onderschreef. Want Henk was liever een vriendelijk mens, dan dat hij de confrontatie zocht. Hard voor zichzelf, en nieuwsgierig naar zijn omgeving en het bestaan. Wie van een andere generatie is – laten we zeggen onder de veertig – kan zich mooi laten verrassen door alle expedities, die hiervan het gevolg waren. Ze zijn te vinden in de tijdlijn van het memoriam, die Zeilen samenstelde. Henk deelde zijn talrijke avonturen, en levenservaring, ook in een groot aantal boeken.
Ook al dateren zijn laatse zeereizen van 2013 – naar Spitsbergen – en 2014 – naar Galicië – (en waren dit geen zeilreizen, maar expedities met zijn de Vries Lentsch motorkotter), pas nu realiseren we ons dat we een oceaanzeiler van naam en faam armer zijn. Zo’n professionele zee-avonturier, die verslaafd is aan de horizon en bestand is tegen de hoogste golven. Zo eentje die midden op de oceaan moederziel alleen alle problemen zelf weet op te lossen. En ons via alle media trakteert op de spannendste avonturen. Zo’n zeiler die we zelf hadden willen zijn, maar niet zijn.
Henk is er niet meer, terwijl opvolging ontbreekt. Nederland mist – oneerbiedig gezegd – de vrijgevochten zeezigeuner. Of netter gezegd: de inspirator die ons doet dromen van avonturen, die we nooit zelf zullen durven beleven. De enige die hiervoor misschien in aanmerking zou kunnen komen, is Mark Slats. Maar het is een beetje stil geworden rond deze dappere oceaanzeiler- en roeier. Terugkomend van de Golden Globe Race in 2019 stond de Vendée Globe 2024 op z’n lijstje. Maar dit is inmiddels die van 2028 geworden.
Helaas, nu Henk de Velde ons heeft verlaten, realiseren we ons pas echt, dat Nederland zo’n solozeiler mist, die permanent op jacht is naar de verre einders van de oceanen. Des te harder heerst de leegte.
Met vriendelijke groet,
Bert Kuijpers,
Opstapper van Nauticlink
