In Noord-Brabant zijn genoeg vaarroutes te ontdekken. De mooiste wateren bevinden zich in het noorden waar we eindeloos over de prachtige Maas kunnen varen. In het westen is de magische Biesbosch. Verder moet elke watersporter een bezoek over het water aan de vestingstadjes Woudrichem en Heusden een keer gedaan hebben. Ook steden als Breda en Den Bosch zijn bereikbaar over het water en leveren leuke citytrips op.
Voordat we in Noord-Brabant de vaarroutes naar steden als Breda en Den Bosch gaan bekijken, beginnen we in het westelijkste puntje: Bergen op Zoom. Via het Bergse Diep en de Bergse Diepsluis is Bergen op Zoom verbonden met de Oosterschelde. Voor de deur loopt het drukke Schelde-Rijnkanaal met veel beroepsvaart; het vormt de verbinding tussen de havens van Antwerpen en Rotterdam. Bergen op Zoom heeft een jachthaven, maar die ligt midden in het industriegebied. Doorvaren tot in het centrum is geen optie en Bergen op Zoom heeft ook geen doorgaand water het binnenland in. Maar voor wie even van boord wil voor een kleine wandeling, heeft Bergen op Zoom een prachtig en zeer gezellig stadscentrum.
Eten bij de sluis van Benedensas
Voor leuke havens en doorlopende vaarten, of vlieten zoals het hier heet in het Noord-Brabantse land, moeten we noordelijker zijn. Bijvoorbeeld bij het prachtige sluisje van Benedensas. Deze plek is meer dan een sluis, naast een jachthaven en een wandelgebied heeft Benedensas ook een voortreffelijk restaurant. Benedensas ligt aan het Volkerak en de sluis geeft toegang tot de Steenbergse Vliet. Een aquaduct zorgt ervoor dat zelfs zeilers met staande mast naar Steenbergen kunnen varen. De Vliet loopt verder het Brabantse land in en mondt uit in het Mark-Vlietkanaal dat weer toegang geeft tot de stad Roosendaal.
Breda, terrasjes aan het water
Voor een andere vaarroute door Noord-Brabant gaan we bakboord uit op dezelfde splitsing van de Steenbergse Vliet en het Mark-Vlietkanaal. Het kanaal brengt ons naar rivier de Dintel. Deze lange rivier ontspringt helemaal in het Belgische Hoogstraten als de beken de Mark en de Aa, maar die smalle beken zijn niet bevaarbaar. In de stad Breda komen ze samen en gaan verder noordwaarts als de Mark. Het laatste stukje heet de Dintel. De Dintel mondt uit in het Volkerak bij Dinteloord en de leuke jachthaven Dintelsas.
We kunnen dus helemaal stroomopwaarts varen van Dintelsas naar Breda. En dat is zeker de moeite waard. In deze stad heeft men de watersport helemaal omarmd. De oude haven in de binnenstad is weer uitgegraven en aan het water zijn talloze terrasjes. Er zijn steigers en ligplaatsen met goede voorzieningen. Maar zeg dit niet te vaak hardop, wij watersporters weten al lang hoe bevoorrecht we zijn dat we midden in zo’n stad mogen kamperen op ons eigen schip, terwijl iedere andere toerist een hotelletje of een herberg moet zoeken. Bovendien kunnen we vertrekken op elk moment dat we willen.
Vaarroute Geertruidenberg
Verlaten we Breda (‘als we dat willen’), dan kunnen we via het Markkanaal naar het leuke Geertruidenberg. Aan het water hoor je de werven waar vrachtschepen worden geknipt en geschoren. De passantenhaven van Geertruidenberg is niet heel groot, maar een wandeling door deze historische vestingstad is de moeite waard. Het is wel even wennen aan de enorme koeltoren van de Amer-kolencentrale die bijna ín het stadje lijkt te staan. Vanaf de Markt met zijn mooie lindebomen is het gigantische zoutvaatje van overal te zien.
Biesbosch verkennen
Bij vaarroutes door Noord-Brabant kan ook de beroemde Biesbosch niet ontbreken. Geertruidenberg biedt een perfecte uitvalsbasis om die te gaan verkennen. We streken de drukke Amer over en zijn meteen op het Spijkerboor. Hier ligt aan stuurboord het unieke gebiedje Aakvlaai. Het klinkt gek, maar dit aangelegde gebied behelst alles waar de oorspronkelijke Biesbosch aan doet denken. Er zijn eilandjes, kreken en poelen, maar ook steigers en strandjes.
Veel van dit soort gebiedjes in de rest van het natuurgebied zijn afgesloten omdat het er te druk werd. Toch kunnen we ook in de overige Biesbosch-wateren prachtige tochten maken en heerlijk een paar dagen midden in het groen liggen aan een van de steigers.
Over de Boven-Merwede
Wie helemaal tot rust is gekomen in de Biesbosch heeft vast wel weer behoefte aan een beetje actie. Gelukkig zijn er ook vaarroutes in Noord-Brabant die ons dat bieden. Via het Gat van Paulus en het Steurgat verlaten we de groene jungle richting Werkendam. Na de sluis komen we op de Boven-Merwede en hier is het even alle hands aan dek. Er is stroom en er is op drukke momenten aardig wat beroepsvaart.
Wij gaan stroomopwaarts richting Woudrichem dus de gashandle mag helemaal naar voren zodat de motor lekker veel toeren maakt. Omdat we de stuurboordwal aanhouden, hoeven we niet over te steken. De diesel moet flink werken om voor vooruitgang te zorgen maar daar is ie voor gemaakt. De situatie went snel en als we goed uitkijk houden is het prima te doen.
Ontsnapt in een boekenkist
Bij Woudrichem draaien we de Afgedamde Maas op en we zoeken meteen een plek om even stil te liggen. Woudrichem heeft een historische haven. Dit is het gebied van de Zalmschouwen, de kleine stalen vissersbootjes met de slanke kont waarmee vroeger op zalm werd gevist. Aan de overkant van de Afgedamde Maas is Slot Loevestein, het beroemde kasteel, waar Hugo de Groot in 1621 aan zijn gevangenschap ontsnapte in een boekenkist. Dit kasteel is zeker een bezoek waard en hiervoor nemen we de pont naar de overkant. Overigens ligt Loevestein in Gelderland, de provincie die we later gaan bezoeken.
Vaarroute langs grens Noord-Brabant
De Maas vormt de lange noordgrens van de provincie Noord-Brabant. Pas bij Venray buigt de grens af en loopt de Maas geheel op Limburgs grondgebied. Wij waren gebleven aan het begin van de afgedamde Maas, een van de mooiste wateren van ons land. Ooit liep hier de rivier naar het noorden, maar de loop wed verlegd langs de Bergse Maas richting Biesbosch en het Hollands Diep.
Na de lome Afgedamde Maas, waar de koeien op warme dagen tot hun buik in het rivierwater staan, komen we op de echte Maas en aan stuurboord hebben we meteen de historische vestingstad Heusden. Deze stad werd meerdere keren verwoest, het laatst nog tijdens de Tweede Wereldoorlog. Maar telkens werd Heusden weer opgebouwd, ook nu weer. De watersport speelt er een centrale rol en we kunnen hier prachtig liggen en de stad verkennen.
Bezoek aan Den Bosch
Vanuit Heusden is het maar een kort stukje varen voor we de afslag kunnen nemen naar de stad Den Bosch. Via het Diezekanaal komen we eerst op de Ertveldplas. Een leuk plasje met de actieve watersportvereniging Viking en de Vikinghaven. Via de Dieze kunnen we nu richting de binnenstad. We bevaren een kruispunt van kanalen, grachten en havens. Houden we stuurboord aan, dan komen we op de Dommel. Het eerste deel is bevaarbaar en hier zijn ook verschillende steigers en terrassen aan het water.
Een andere afslag op het kruispunt is de Dieze: een kort grachtje dat doodloopt, maar ook hier zijn prima passantensteigers. Gaan we rechtdoor, dan komen we op de Zuid-Willemsvaart, het begin van het kanalenstelsel dat leidt naar steden als Veghel, Helmond en Eindhoven.
Over de Maas
Na het verkennen van Den Bosch, vervolgen we met een volle maag en een volle boodschappentas de route over de Maas. Aan de Brabantse kant van de Maas zijn verschillende heerlijke watersportgebieden in oude grindgaten en andere afgravingen. Eerst brengt deze Noord-Brabantse vaarroute ons langs de Lithse Ham en verderop zijn de Kraayenbergse Plassen. Blijven we op de Maas, dan komen we in de volgende provincie: Limburg.
Dit bericht is geschreven door Klaas Wiersma, onafhankelijk watersport journalist voor Nauticlink. Wil je reageren op dit bericht? Laat hieronder een reactie achter of stuur Klaas Wiersma een e-mail via nieuwsdienst@nauticlink.com of contact hem via linkedin
