Informatie voor de watersporter
Giethoornse Punters

Vaarroute Randmeren Noord: varen van Kampen naar Lemmer

In deel 1 van de vaarroute over de Randmeren zijn we van Muiden naar Kampen gevaren. Tijd voor het tweede deel van deze tocht, startend bij Kampen richting Lemmer. Vanuit deze plaats zijn meerdere routes mogelijk. We kunnen een stuk de IJssel op varen richting Zwolle, Deventer en verder richting Arnhem. Ook de kop van Overijssel is een mooi vaargebied. Maar wij maken de vaarroute over de Randmeren af en varen nog een stuk langs de oude Zuiderzeekust.

Katten- of Keteldiep?

Vanuit de passantenhaven van Kampen varen we bakboord uit, met de stroom mee richting het oude zeegat. Net voorbij jachthaven de Riete is het Bunkerstation Kampen. Hier kunnen we, ook als pleziervaart, de tank volgooien. Er zijn scheepsbenodigdheden te koop zoals trossen, putsen, boordlichten en andere praktische zaken. 

Dit gedeelte van de IJssel hebben we al gevaren tijdens het eerste deel van de vaarroute over de Randmeren. Deze keer nemen we echter het Kattendiep in plaats van het Keteldiep. We komen in de IJsselmonding met uitgebreide rietvelden en eilanden met bomen. Het haventje aan bakboord houden we in onze herinnering als mooie plek om te overnachten in het groen, wij vervolgen onze weg richting de Ramspolbrug. Het complex bestaat uit een vaste brug, een beweegbare brug en de bekende opblaas-stormvloedkering. De vaste brug heeft een hoogte van 10 meter 40. Voor de meeste zeilboten met staande mast is dat te weinig. Maar om bij de beweegbare brug te komen, moeten we eerst langs de Schokkerhaven, naast het eiland IJsseloog, om de beschutte vaargeul in te gaan.

Wie er wel onderdoor past, kan bijna rechtstreeks naar de vaste brug varen. Voor de minder diep stekende schepen is er nog een kortere route tussen de eilanden door. Niet het eerste gat, maar de tweede smalle ingang. De bodem loopt uiteindelijk op tot 1 meter. Vaar door tot aan de vaargeul, want buiten de boeien staat slechts een halve meter. Zeiljachten komen op het Ramsdiep, motorjachten op de Ramsgeul, maar uiteindelijk maakt het niks uit, want de twee komen samen en alle schepen gaan nu het Zwarte Meer op. 

Zwartsluis aan het Zwarte Water

Bij het Vogeleiland splitst de geul. Ooit liep hier een lange dam vanuit Genemuiden. De monding van de dam heette Kraggenburg. Deze locatie ligt nu midden in de Noordoostpolder en Kraggenburg is inmiddels een heus dorp. De dam is weg en wij varen noord richting Vollenhove. Maar eerst brengen we een bezoek aan het schippersdorp Zwartsluis. We gaan stuurboord uit het Zwarte Water op en op de rechteroever zien we Genemuiden. Voor degenen aan boord die het beroemde lied van de Havenzangers over de klok van… willen aanheffen. Dit lied gaat over Arnemuiden en dat ligt in Zeeland. Genemuiden is bekend van de tapijtindustrie. Maar hier alsnog de tekst: 

Als de klok van Arnemuiden
Welkom thuis voor ons zal luiden
Wordt de vreugde soms vermengd met droefenis
Als een schip op zee gebleven is

Sluziger

We vervolgen onze vaarroute over de Randmeren Noord. Na de volgende bocht ligt Zwartsluis op de andere oever. In het regionaal dialect wordt het dorp ook wel Sluziger genoemd. En dat is niet zo vreemd want Zwartsluis heeft maar liefst drie sluizen. Wij nemen de laatste die vaak open staat en varen een stukje het Meppelerdiep op. Na 500 meter nemen we aan bakboord de afslag naar het centrum. Hier kunnen we aan de oude Handelskade liggen. Aan de overkant is een muziek- en eetcafé.

Na een lekkere uitsmijter gaan we het water weer op en varen terug over het Zwarte Water naar het Zwarte Meer. Hier gaan we nu rechtdoor. Aan stuurboord zien we weer het oude landschap van wat ooit de Zuiderzeekust was. We ronden de Voorst, de landpunt aan stuurboord. Aan bakboord is de Voorstersluis die een hoogteverschil heeft van wel 7 meter. De bodem van de sluis bevindt zich op 10 meter onder NAP. 

Diner in de Blocksyl

Na de brug van Vollenhove bevindt zich aan stuurboord de werf van Royal Huisman waar de meest fraaie superjachten worden gebouwd en onderhouden. Wij duiken de rietlanden weer in en gaan op weg naar Blokzijl.

We komen binnen door de oude zeesluis waar Blokzijl naar is vernoemd. Een zijl is een sluis en Blocksyl, zoals de oude naam luidt, wil zeggen dat de sluis is versterkt. Zo beschermde Blokzijl de handel en kon uitgroeien tot een vooraanstaande plaats in de regio. Al in de 16e eeuw vormde de oude zeesluis de monding van de Steenwijker Aa. Vooral de turf, die in het achterland gewonnen werd, zorgde voor veel bedrijvigheid. 

De Bloksluis tijdens de Mattenschippersrace (foto Klaas Wiersma)

Misschien is de glorie van die tijd wel nooit voorbijgegaan, want in Blokzijl kun je ontzettend lekker eten. Aan de Havenkolk hebben we Grand Café Prins Mauritshuis waar uitstekend wordt gekookt voor een redelijke prijs. Wie wat te vieren heeft kan kiezen voor Kaatje bij de Sluis, een restaurant dat zelfs een Michelinster heeft. Een zesgangenmenu kost er rond de honderd euro per persoon, maar dan heb je nog geen wijn op tafel staan. 

Otterland

Als we de volgende ochtend zijn bekomen van het culinaire feestje, is het tijd om onze vaarroute over de Randmeren voort te zetten. Bij Kaatje aan de Sluis gaan we door de sluis, richting het Giethoornse meer. We komen nu in het Nationaal Park Weerribben Wieden. Schepen met een staande mast gaan hier stuurboord uit. Boten die niet hoger zijn dan 5 meter 40 kunnen onder de vaste Weteringbrug door en vervolgen hun tocht richting Kalenberg. 

Voor de jachten of de wat hogere motorboten loopt de route over de Beulaker Wijde naar de Blauwe Hand. Daar kunnen we noord gaan varen. Eerst door Giethoorn en bij Steenwijk kiezen we het Kanaal Steenwijk Ossenzijl. Halverwege dit kanaal passeren we de Meenthebrug, een plek die erom bekend staat dat er regelmatig otters worden gezien. Houd dus je ogen open en zet de verrekijker klaar, misschien vangen we een glimp op van dit bijzondere roofdier.

Vissersoorlog

In Ossenzijl komen de routes weer samen. We komen op een splitsing en wie naar het westen vaart, volgt weer de oude kustlijn van de Zuiderzee. Maar in dit gedeelte van de route zijn veel lage vaste bruggen. Wij gaan op de Lende naar het oosten richting de Driewegsluis en varen via Langelille naar Echtenerbrug.

In de tijd voor de polder werd hier op de Zuiderzee gevist met staande netten vanuit Staverse Jollen en andere kleine bootjes. Soms kwam er een grote Botter van de overkant die met een wonderkuil, een sleepnet, niet alleen alle vis weg ving, maar ook de netten van de lokale vissers overvoer. Volgens de overlevering zetten de lokale vissers daarom palen onderwater om deze ‘industriële’ vissers af te schrikken. Overigens werd de wonderkuil inderdaad verboden. In Echtenerbrug kunnen we ons voorbereiden op de tocht over het Tjeukemeer. Ook hier is horeca aan het water maar verwacht niet de culinaire klasse van Blokzijl.

Tjeukemeeer

Het Tjeukemeer is de grootste van alle Friese Meren, maar zeker niet het populairste. Komt dat door de ligging, door de typische golfslag of misschien door de weg die er dwars doorheen is getrokken? Het meer heeft in ieder geval wel verschillende eilandjes waar je prima zou kunnen overnachten. Als we de geul naar het Westen volgen, komen we bij de Tjeukemeerbrug met de snelweg A6. De hoogte is 12 meter. Natuurlijk is hier ook weer een alternatieve route, die loopt via Scharsterbrug, de Langweerderwielen en het Koevoordermeer. Via de Groote Brekken varen we naar het laatste punt van deze vaarroute en dat is Lemmer. Het is tijd om de mooiste watersportprovincie van ons land te gaan verkennen. In de volgende vaarroute: de geheimen van Friesland.

Vaarroute Randmeren Zuid

Deze tocht sluit aan bij de vaarroute over de Randmeren Zuid. Dit was een tocht die misschien in een dag te doen is, maar wij deden er drie dagen over. We brachten een bezoek aan Amersfoort door de Eem op te varen. We keken rond in Spakenburg, Harderwijk en spendeerden een nacht in Elburg om te eindigen in de Hanzestad Kampen aan de IJssel. Benieuwd naar onze ervaringen? Hier vind je de vaarroute over de Randmeren Zuid  (https://www.nauticlink.com/vaarroute-randmeren-zuid-varen-van-muiden-naar-kampen/)

Deze route is geschreven door Klaas Wiersma, onafhankelijk watersport journalist voor Nauticlink. Wil je reageren op dit bericht? Laat hieronder een reactie achter of stuur Klaas Wiersma een e-mail via nieuwsdienst@nauticlink.com of contact hem via linkedin

Schrijf je in voor onze nieuwsbrief

Ontvang wekelijks ons watersportnieuws-overzicht