Nu alle schepen nog warm en droog op de kant staan, is het tijd om voor het komende seizoen na te denken over de antifouling voor je boot. Op het onderwaterschip van boten die in de zomer permanent in het water liggen, groeit langzaam aan. Eerst een slijmerig laagje algen, dan een dikkere algenlaag waar weer grotere algen op kunnen hechten. Zijn de omstandigheden goed, dan kunnen er ook schelpdieren op de romp gaan groeien. Vooral op zout water zijn zeepokken berucht. Op zoet water zijn het uiteindelijk vaak kleine mosseltjes.
Een schip met een aangegroeide onderkant heeft meer weerstand in het water dan een schip met een glad onderwaterschip. Je vaart langzamer of het kost extra brandstof om toch je normale snelheid te behalen. Hoe meer aangroei, hoe heftiger het effect en dat kan zeker een of meerdere knopen schelen. (Een knoop is 1,8 km per uur.)
Giftige antifouling met koper
Om aangroei te voorkomen, wordt het natte gedeelte van een schip behandeld met een speciale verf die aangroei weert: antifouling. Sommige zijn zeer effectief doordat ze giftige stoffen bevatten zoals koper. De verf wordt dik aangebracht en slijt langzaam af. Na een jaar is de zelfslijpende antifouling op je boot verdwenen en moet de bodem opnieuw worden behandeld. De koper is giftig voor mensen, dieren en planten. Voor vissen, ongewervelde dieren en micro-organismen is koper zo giftig dat aquariumhouders al uit moeten kijken met koperen waterleidingen. Daarom mag het sinds een aantal jaar niet meer worden gebruikt.
Gelukkig zijn er alternatieven
Twee opties die iets minder slecht zijn voor het milieu, zijn de niet-koperhoudende antifouling en de harde koperhoudende antifouling. Ook deze middelen houden het maar een jaar uit en moeten elke winter opnieuw worden aangebracht.
Vet op het onderwaterschip
Een middel tegen aangroei dat we steeds vaker zien, is het gebruik van vet. Het onderwaterschip wordt lekker ingesmeerd en aangroei krijgt zo geen grip op de romp. Er zijn natuurlijke vetten, zoals schapenvet en synthetische vetten als vaseline. Over het effect op het leven onderwater is weinig onderzoek gedaan, maar zeker de natuurlijke vetten bevatten geen giftige stoffen.
Het vet slijt wel snel van de romp, je zult dus een keer met de pot vet het water in moeten. Ook bij het hijsen van een vette romp is het even uitkijken, de banden kunnen losschieten. En het vet kan op de hijsbanden blijven zitten en zo op de volgende romp komen. Overleg dus even met de havenmeester en neem zelf vast wat voorzorgmaatregelen, zoals een extra lijn om de hijsbanden aan elkaar te zekeren. Overigens werkt vet niet op zout water.
Milieuvriendelijke antifouling voor je boot
Er zijn ook coatings met benamingen als non-stick foul of release coating. Let op dat er in deze verf geen perfluor of tinverbindingen zitten. Wanneer je deze antifouling op je boot gebruikt, heeft dit wel een negatieve impact op de natuur, maar minder erg dan bovenstaande middelen. Van de harde coatings is de zeer harde coating wel een milieuvriendelijke oplossing. Beter dan de harde (maar niet ‘zeer’ harde).
Het beplakken (wrappen) van het onderwaterschip met een vezelige structuur is een innovatieve en zeer effectieve manier om aangroei tegen te gaan. Ook voor het milieu is dit een goede oplossing.
Je boot heeft geen antifouling nodig als je die uit het water kan halen na elk gebruik. Een doekje of even afsluiten is genoeg om alle fouling te verwijderen.
Dit bericht is geschreven door Klaas Wiersma, onafhankelijk watersport journalist voor Nauticlink. Wil je reageren op dit bericht? Laat hieronder een reactie achter of stuur Klaas Wiersma een e-mail via nieuwsdienst@nauticlink.com of contact hem via linkedin
