Wat kan ik aan mijn boot doen in de winter? Het is nog winter maar het nieuwe vaarseizoen komt er aan. Welke winterklussen kan ik doen aan mijn boot? Deze keer kijken we naar het onderhoud van teakhout aan boord.
Teak onderhouden
Een teakhouten dek gaat wel twintig jaar mee. En als we het goed onderhouden kunnen we die levensduur wel met vijf tot tien jaar verlengen. De manier van onderhouden is wel heel belangrijk: met de juiste methodes houdt ons teakdek het jaren langer uit, maar met het verkeerde onderhoud kunnen we een teakdek zwaar beschadigen.
Tropische boom
Teakhout is perfect voor gebruik aan boord. Teak gaat lang mee, het heeft goede antislip eigenschappen, gaat niet snel rotten, werkt isolerend en het is ook nog eens ontzettend mooi. Laten we ook de nadelen van teakhout benoemen. De teakboom is een zeer langzaam groeiende boom uit de regenwouden van Zuid-Oost Azië. We weten allemaal hoe hard de regenwouden zijn verdwenen door illegale kap. Tegenwoordig zijn er strenge regels voor de invoer van teakhout. Zo is teakhout uit Myanmar bijvoorbeeld verboden. In 2024 kreeg een Nederlandse jachtwerf nog een boete van 150.000 euro voor het gebruik van illegaal teakhout uit Myanmar voor het dek van een superjacht.
Winteronderhoud
Een houten teakdek zou je eigenlijk wekelijks moeten schoonmaken. Maar de meeste watersporters zijn niet eens wekelijks aan boord om te varen, laat staan om te boenen. Nu de boot op de kant staat is het een mooi moment om het dek wat extra aandacht te geven.
Goed schoon
Om te beginnen maken we het dek helemaal schoon. Soms kan er in hoekjes wat groene aanslag komen. Wie een boot heeft gekocht die lang geen liefde heeft gehad, kan zelfs mosvorming op het dek vinden. Het schoonmaken doe je met een sopje en een borstel met zachte haren of een schuurspons. Neem dan de schuurspons of -pad van 3M Scotch-Brite met de donkerrode kleur.
Niet doen
Wees voorzichtig met het hout. Teakhout bestaat uit harde delen en zachte delen. De nerven bestaan uit harder hout dan de ruimte ertussen. Gebruik je een harde borstel, dan slijten de zachte delen sneller terwijl de harde delen niet slijten. Het oppervlak wordt dan erg ongelijk. Een hogedrukspuit kan een teakdek zelfs in een half uurtje compleet ruïneren. Kijk ook uit met agressieve schoonmaakmiddelen.
Het sopje
Milde schoonmaakmiddelen uit het keukenkastje kunnen prima worden gebruikt om het dek grondig schoon te maken. Gewoon afwasmiddel bijvoorbeeld werkt prima. Let wel op dat er niet te veel bleekmiddel in zit. Soda of Biotex kun je ook gebruiken. Deze middelen werken niet goed met zout water maar de boot staat op de kant en we halen ons water nu bij de kraan. Groene zeep wordt afgeraden, net als schoonmaakazijn.
Naast de huishoudmiddelen zijn er ook talloze specifieke reinigers voor teakhout verkrijgbaar. Kenmerk is vooral dat deze producten mild zijn voor het hout. Epifanes of Starbrite hebben een teakreiniger in het assortiment. ECO 100 en ECO 300 zijn speciaal ontwikkeld voor het schoonmaken van teakhout. Ze zijn bovendien milieuverantwoord.
Aan de slag
We hebben een borstel of een Scotch-Brite spons en een emmer sop. Nu gaan we het hele dek af. Bij het schoonmaken van teakhout werk je altijd in de lengte-richting van het hout. Dus met de kitnaden mee. Schrob tegen de nerfrichting in en zet niet te veel druk.
Oud of nieuw
Teakhout kan prima tegen weer en wind maar door UV-straling van de zon krijgt het een grijze kleur. Sommige schippers omarmen deze verkleuring en vinden grijs teak helemaal passen bij hun schip. Andere booteigenaren zien hun hout liever in de ‘nieuw-kleur’.
Voor een minder verweerde uitstraling zijn verschillende middelen te koop. Deze bestaan uit twee aparte flessen, eentje met tea cleaner en een met teak vernieuwer of ‘teak-renovator’. Voorbeelden zijn de Wessex Teak Cleaner, de Teak One en Two van ProFa Clean of de twee flessen van Semco.
Gebruik altijd beide flessen: de eerste fles reinigt het teakhout tot diep in de poriën, het andere middel neutraliseert de werking van het reinigingsmiddel. Het tweede middel werkt ook als een ‘sealer’, een afsluiter en beschermt het hout tegen UV-straling.
Structurele reparaties
Bij de grondige schoonmaakbeurt kunnen we het dek meteen onderwerpen aan een grondige inspectie. Zijn er beschadigingen aan het hout? Hoe zijn de rubber naden? De schroeven die het dek op zijn plek houden zijn mooi weggewerkt met houten proppen, zijn alle proppen nog goed? Volgende keer kijken we naar meer structurele reparaties aan het dek.
Dit bericht is geschreven door Klaas Wiersma, onafhankelijk watersport journalist voor Nauticlink. Wil je reageren op dit bericht? Laat hieronder een reactie achter of stuur Klaas Wiersma een e-mail via nieuwsdienst@nauticlink.com of contact hem via linkedin.
