Ook buitenboordmotoren hebben onderhoud nodig. Vaak zijn het klussen die we zelf kunnen doen. Nu het vaarseizoen weer voorbij is, is het tijd om de motor wat liefde terug te geven. Vandaag vervangen we de olie in de motor en in het staartstuk. We geven de schroef een grondige inspectie en checken of de anodes al zijn opgevreten door corrosie. Tenslotte checken we het brandstoffilter en de bougies.
In deel 2 gaan we aan de slag met de impeller van de buitenboordmotor, maken we de carburateur leeg, we spoelen het koelwater door en we smeren de bewegende delen. Ook kijken we hoe we de motor goed opbergen.
Hoe vervang ik de impeller van mijn buitenboordmotor?
Het vervangen van een impeller bij je buitenboordmotor is iets ingewikkelder dan bij een dieselmotor, het waterpompje is minder toegankelijk. Maar eerst: wat is een impeller en wanneer moet deze worden vervangen?
Een impeller pompt het koelwater door de motor. Het koelsysteem begint bij de waterinlaat onder water in het staartstuk, loopt door de motor om die tegen oververhitting te beschermen en eindigt met het bekende straaltje achteraan de motor.
Een impeller is een rubberen schoepenradje waarvan de schoepjes kunnen buigen. Dit molentje draait in in een rond het pomphuis en de impeller zit rond de aandrijfas. Als de motor draait, draait de impeller ook. Maar het pomphuis rond de impeller is zo gemaakt dat de aandrijfas niet precies in het midden zit. Hierdoor worden de rubberen schoepjes aan de ene kant steeds plat gedrukt en veren ze aan de andere kant weer terug. Een ingenieus systeem waardoor er bij het openklappen water wordt aangezogen en bij het dichtklappen, precies… dan wordt het water er aan de bovenkant weer uitgeduwd, richting de motor.
Wanneer vervangen?
Impellers zijn erop gemaakt om eindeloos vaak in en uit te klappen, ze gaan vaak meerdere jaren mee. Maar ze slijten wel. Zoals je je kunt voorstellen zal dat bijvoorbeeld sneller gaan als er zanderig water wordt opgezogen. Zand schuurt en dat is voor geen enkel onderdeel gunstig. Ook heeft de rubberen impeller de koeling nodig van het water dat wordt gepompt. Bij lang droog draaien zal het wieltje heet worden en slijten. Gelukkig kunnen we de potentie van onze impeller prima beoordelen aan de hand van de waterstraal die de motor verlaat. Is dit een krachtige straal, dan werkt alles naar behoren, neemt de kracht van de straal wat af, dan is het misschien tijd om het koelsysteem te onderhouden en de impeller te vervangen.
Hoe gaan we te werk?
Voor het vervangen van de impeller moet het onderste deel van het staartstuk worden losgemaakt. Draai alle bouten los. Soms zit er nog een lange bout onder de anode met het vinnetje. Zijn alle bouten los, trek dan het onderste deel los. De aandrijfas trek je helemaal uit de staart (en blijft dus aan het schroefdeel vast zitten). De impeller zit rond de aandrijfas. Eerst maken we het pomphuis open.
Nu zie je de impeller zitten en zie je ook meteen of alle schoepjes nog in tact zijn. Maak een foto met je telefoon of onthoud in welke richting de impeller is gebogen, zo kun je de nieuwe er straks weer correct in plaatsen.
Haal de oude impeller eruit. Hiervoor zijn speciale impellertrekkers te koop maar die werken niet bij een buitenboordmotor. Je kunt een tang gebruiken of een grote schroevendraaier. Kijk wel uit om niet de randen van het pomphuis te beschadigen. Schuif de oude impeller nu over de hele aandrijfas naar boven en op dezelfde manier kan de nieuwe worden aangebracht. Smeer deze in met de meegeleverde zuurvrije vaseline.
Let op dat je de juiste kant onder hebt. Aan de binnenkant heeft de impeller een inkeeping, die gaat om een uitstulping op de as zodat het radje niet kan slippen. Het kan lastig zijn om de impeller weer in het pomphuis te krijgen, zeker bij modellen waarbij je het pomphuis niet los kunt halen. Bij dit soort motoren kun je de schoepjes samenbinden met een tie-wrap. Breng de nieuwe pakking aan om het pomphuis weer goed waterdicht te maken en je kunt de motor weer in elkaar zetten.
Leegmaken carburateur
Gebruik je nog een oude tweetaktmotor, zorg dan dar de carburateur leeg is voor de winterstalling.
De carburateur is het gedeelte waar benzine en lucht worden gemengd tot een explosief gas dat naar de cylinder gaat voor ontsteking. Blijft hier benzine in achter, dan kan dit hard worden en zorgen voor de zogenaamde gumvorming. Draai de aftapplug los, zodat de benzine eruit kan lopen. De kleinste hoeveelheid olie of vuil kan ervoor zorgen dat de motor niet meer goed loopt. Maak de carburateurs daarom goed schoon met een tandenborstel of een pijpenrager.
Spoelen van het koelwater
Heef de motor zout water in het koelsysteem gehad, dan is het nuttig om het koelsysteem schoon te spoelen met zoet water. Zo voorkom je afzetting van kalk en corrosie. Dit kan door voor de winter op zoet water te gaan varen. Maar je kunt de motor ook aansluiten op de tuinslang. Daarvoor is een speciale klem te koop die je over de waterinlaat schuift. Let op, even spoelen is niet voldoende. Om de motor warm te laten worden met het koelsysteem eerst buiten werking zijn. Pas als de motor op temperatuur is, gaat het systeem koelen en komt het schone kraanwater in het hele koelsysteem. Laat de motor dus even lopen tot die goed warm is.
Smeren van bewegende delen
De motor heeft op verschillende plekken smeerpunten. Dit zijn vetnippels waar je een smeerspuit op aan kunt sluiten. Check in de handleiding waar ze zitten en smeer alle punten.
Opbergen van de buitenboordmotor
Bewaar de motor het liefst op een vorstvrije, droge plaats. De motor kan het best in vertikale positie worden opgeborgen. Mocht dat niet mogelijk zijn, dan kan de motor ook liggend worden bewaard. Zorg dat de staart toch altijd iets naar beneden wijst, zo voorkom je dat de smeerolie in het luchtfilter kan lopen. Vaak staat op de motor zelf aangegeven op welke zijde je de motor kunt neerleggen en op welke niet.
Dit bericht is geschreven door Klaas Wiersma, onafhankelijk watersport journalist voor Nauticlink. Wil je reageren op dit bericht? Laat hieronder een reactie achter of stuur Klaas Wiersma een e-mail via nieuwsdienst@nauticlink.com of contact hem via linkedin
