De afgelopen tijd legt de KNRM zich, naast natuurlijk het redden, ook toe op het voorkomen van noodsituaties op het water. Met een preventie-campagne waarschuwt de reddingmaatschappij samen met het Watersportverbond watersporters vooraf. Ook keek de KNRM naar de statistieken van de afgelopen jaren en zette zes veelvoorkomende ongelukken op een rijtje. Per veelvoorkomend ongeluk formuleert de reddingsdienst heldere aanbevelingen om ze te voorkomen. Punten waar iedereen wat aan heeft!
Het gaat om:
- overvallen door slecht weer
- motorstoring
- man over boord
- navigatiefouten
- rommel in de schroef
- onvoldoende kennis en ervaring
We bekijken in deze serie eerst de eerste drie:
Overvallen door slecht weer
Vooral als het een tijd mooi weer is geweest, zoals de afgelopen weken, kan geen watersporter zich meer voorstellen dat het in de zomer ook rotweer kan zijn. Ook op een dag die mooi begint kan het weer omslaan en is het water opeens niet meer zo’n fijne plek om te recreëren.
Slaat het weer om dat begint het vaak flink te waaien en het wordt kouder. Met een beetje pech komt er nog regen, onweer of misschien wel hagel bij. Er zijn twee situaties die kunnen leiden tot een noodoproep. Onderkoeling en te hoge golven of te harde wind.
Als het weer omslaat wordt het kouder, opvarenden worden nat en kunnen het daardoor snel koud krijgen, tot aan onderkoeling aan toe. Een ander gevolg van het plotselinge ruige weer is dat de rustige plas van eerder op de dag is veranderd in een ongastvrij water. Soms is je boot of kano niet meer geschikt om de tocht terug te maken.
Wat te doen?
Controleer voor de vaartocht het weer. En kijk dan niet alleen of er landelijk een zonnetje is voorspeld. Via verschillende apps is de weersverwachting per lokatie van uur tot uur te zien.
De KNR geeft nog een aantal andere adviezen:
- Ga niet het water op als het niet nodig is
- Deel je plannen, laat aan thuisblijvers weten wat je vaarplannen zijn en wanneer je terug denkt te zijn
- Sla waarschuwingen niet in de wind
- Weet waar de dichts bijzijnde havens zijn
- Draag altijd een zwemvest
- Wees voorbereid op een noodsituatie, zorg dat er waterdichte kleding aan boord is
- Download de KNRM-app
Motorstoring
Dit onderwerp is de afgelopen weken al vaker besproken op Nauticlink. Toch noemt de KNRM motorstoring als een van de meest voorkomende redenen om uit te varen. Schepen met een motorstoring lopen het risico op een aanvaring of een stranding. Om dat te voorkomen moeten ze naar de haven worden gesleept.
Wat de redders opvalt is dat watersporters vaak beperkte kennis hebben van de motor en andere systemen aan boord. Het zelf oplossen van een probleem is steeds minder voordehandliggend. Ook hier ziet de KNRM graag dat watersporters meer stilstaan bij het voorkomen van problemen, dan hoeven ze ook niet te worden opgelost.
Neem aan het begin van het seizoen de tijd voor eenvoudige onderhoudsklussen aan je motor.
Om motorstoringen te voorkomen kun je de volgende dingen doen.
- Check de brandstof, de KNRM moet vaak hulp verlenen aan schippers die zijn vergeten te tanken
- Zorg voor schone brandstof (https://www.nauticlink.com/dieselbacterie-voorkomen-is-beter-dan-genezen/)
- Controleer regelmatig de smeerolie en ververs de olie een maal per jaar
- Vervang brandstoffilters
- Hou tijdens het varen het koelwater in de gaten. (https://www.nauticlink.com/motorstoring-na-de-winterstop-deel-ii/)
Man over boord
Meerdere keren per jaar moet de reddingmaatschappij uitrukken voor een noodmelding man-over-boord. Bij veel acties wordt er langdurig gezocht naar een slachtoffer dat onder water is verdwenen. Een afschuwelijke situatie met vaak een fatale afloop. Zo lezen we op de website van de KNRM.
Reddingsvest
Zodra iemand te water raakt is er direct een groot probleem omdat een drenkeling in het water heel snel onderkoeld raakt. Een zwemvest of reddingsvest kan daarbij veel schelen. Volgens de reddingsdienst wordt de kans dat je overleeft in koud water met een reddingvest met factor 4 vergroot. Toch draagt maar 30% van de watersporters een reddingsvest. Te weinig volgens de KNRM!
Zorg voor een goed reddingsvest met een fluit en een flitslicht. Een noodbaken (PLB) geeft automatisch je positie door aan de reddingdiensten.
Aangelijnd
Is het weer slecht en zijn de golven hoog, zorg dan dat je bent aangelijnd aan boord. De lifeline zorgt dat je niet overboord kunt vallen en mag dus niet te lang zijn.
Blijf warm
Zorg dat je bij zwaar weer warm blijft door een goed pak te dragen. Krijg je het koud, dan ben je minder scherp en maak je eerder foute beslissingen. Ook wordt een koud lijf stram en stijf met een groter risico op vallen.
Is er dan toch iemand overboord gegaan, houd dan contact met de drenkeling. Zorg dat iemand aan boord continu met zijn of haar arm wijst naar de drenkeling. Het grootste gevaar is om de drenkeling kwijt te raken. Gooi een reddingboei of een redlijn. het binnenboord halen van een natte zware drenkeling is geen sinecure. Oefen dit een keer met mooi weer.
Tenslotte geeft de KNRM nog een advies: ‘ga niet zelf te water!’
In het volgende deel: navigatiefouten, rommel in de schroef en onvoldoende kennis en ervaring
Dit bericht is geschreven door Klaas Wiersma, onafhankelijk watersport journalist voor Nauticlink. Wil je reageren op dit bericht? Laat hieronder een reactie achter of stuur Klaas Wiersma een e-mail via nieuwsdienst@nauticlink.com of contact hem via linkedin.
