In de winter is het op het water een stuk rustiger, veel boten liggen op de kant. Wie toch met z’n hobby bezig wil blijven, zou een watersportcursus kunnen doen. Welke cursussen zijn er? Wat heb je nodig?
Klein Vaarbewijs
Laten we maar met de meest voor de hand liggende watersportcursus beginnen, dat is het vaarbewijs, officieel Klein Vaarbewijs I en Klein Vaarbewijs II. Iedereen mag een boot besturen zonder zo’n vaarbewijs. Maar dan gaat het wel om schepen van onder de 15 meter die niet sneller kunnen dan 20 kilometer per uur. Bij schepen boven de 15 meter of boten die sneller gaan dan 20 kilometer per uur is het vaarbewijs verplicht.
Om het vaarbewijs te halen, hoef je alleen een theorie-examen te doen. Dat bestaat uit veertig meerkeuzevragen en enkele open vragen waaronder een navigatie-vraag. Het examen gaat over:
- Wettelijke bepalingen die van belang zijn voor de vaart op rivieren, kanalen en meren.
- De behandeling van voortstuwingswerktuigen en veiligheidsmaatregelen.
- De waterwegen, omstandigheden van het vaarwater en, elementaire meteorologie.
- Het varen en manoeuvreren en de onder bijzondere omstandigheden te nemen maatregelen.
Omdat veel watersporters hun vaarbewijs willen halen, zijn er veel verschillende cursussen: cursussen van een dag, online cursussen en cursussen van enkele avonden. Het examen wordt afgenomen door het CBR op een aantal locaties in Nederland.
Het verschil tussen Klein Vaarbewijs I en Klein Vaarbewijs II zit hem in de vaargebieden: deel I is geldig op de binnenwateren, deel II is voor als je wilt varen op IJmeer, Markermeer, IJsselmeer, Waddenzee, Ooster- en Westerschelde en Eems/Dollard.
Het examen van Klein Vaarbewijs I bestaat voor 80% uit theorie en 20% rekenvaardigheden. Bij het Klein Vaarbewijs II is dat andersom, is 80% gericht op rekenen en 20% op theorie. De examens kunnen na elkaar gemaakt worden. Wie slaagt, krijgt een pasje dat je aan boord bij je moet hebben.
Groot Vaarbewijs
Wie de smaak te pakken heeft, kan doorgaan voor het Groot Vaarbewijs. Er zijn drie varianten:
- Groot Pleziervaartbewijs
- Beperkt Groot Vaarbewijs
- Groot Vaarbewijs
Het Groot Pleziervaartbewijs heb je nodig voor schepen van 25 tot 40 meter die niet beroepsmatig worden gevaren. Met een Beperkt Groot Vaarbewijs mag je schepen besturen van 20 tot 40 meer waarmee mensen bedrijfsmatig worden vervoerd. Het Groot Vaarbewijs is voor schepen langer dan 40 meter, zowel voor plezier- als beroepsvaart, en voor meer dan 12 passagiers. Het voorbereiden voor het Groot Vaarbewijs duurt vaak maanden. Er is veel lesstof en een praktijkexamen. Eigenlijk is het niet echt een watersportcursus meer te noemen, meer een opleiding.
Marifoon-certificaat
Wie een marifoon aan boord heeft, moet een marifoon-certificaat hebben. Dat wil zeggen, er moet iemand aan boord zijn die het certificaat heeft. De marifoon is een belangrijk veiligheidsmiddel. Je kunt andere schepen, bruggen en sluizen oproepen en alarm slaan. Ook om AIS aan boord te gebruiken is een marifoon en dus een marifoon-certificaat nodig. Voor het certificaat is een theorie-examen nodig en om het examen te halen zijn er diverse cursussen. Een watersportcursus die je heel goed in de winter kunt doen.
Diesel techniek
Bij een cursus diesel-techniek leer je hoe een diesel werkt. Maar het gaat er vooral om wat te doen als de motor niet werkt. Je leert diagnoses te stellen, storingen te verhelpen en kleine reparaties uit te voeren aan onderdelen als de brandstof- en waterpomp, smeer-, koel- en brandstofsysteem en de keerkoppeling. Deze watersportcursus komt overeen met de internationaal geldende ‘RYA-dieselengine course’.
Offshore Personal Survival Training (OPST)
Bij deze training word je nat! Het gaat erom wat je moet doen in een noodgeval aan boord. Er wordt geoefend met brand aan boord, of wat doe je als je met de hele bemanning in het water terecht bent gekomen. Je oefent met reddingsvlotten. De cursus bestaat uit twee dagen, er is ook een theoriegedeelte. De cursus resulteert in een certificaat. Voor sommige wedstrijden is deze course verplicht. Kosten zijn rond de 400 euro.
Cursus zeilmaken
Een watersportcursus waarbij het er wat rustiger aan toe gaat dan bij de SeaSurvival, is een cursus zeilen maken. Er zijn cursussen met moderne materialen en een naaimachine. Er zijn ook cursussen in het met de hand naaien en repareren van traditionele zeilen met natuurlijke materialen. Deze worden gegeven in Enkhuizen bij de Zeevaartschool en op de Museumwerf in Vreeswijk. Op de Museumwerf is ook een cursus traditioneel knopen en splitsen van touw en staaldraad.
EHBO
De winter is een uitstekende tijd om een EHBO-cursus te volgen of oude kennis weer eens op te schudden.
Navigatie
Wie volgende zomer wel eens wat verder wil met zijn schip, kan de cursus Theoretische Kustnavigatie volgen. Ooit was hier ook een door het KNWV-erkend certificaat voor, maar dat bestaat niet meer. Je leert om een planning te maken, een route uit te zetten op zee of met stroom. Ook zeekaarten, waterdieptes en meteo komen aan bod. Daarnaast zijn er aparte cursussen voor het navigeren op de Waddenzee.
Is er een watersportcursus die jou wel wat lijkt? Ga ervoor! Want of het nu winter of zomer is, een watersporter ben je toch eigenlijk het hele jaar door.
Dit bericht is geschreven door Klaas Wiersma, onafhankelijk watersport journalist voor Nauticlink. Wil je reageren op dit bericht? Laat hieronder een reactie achter of stuur Klaas Wiersma een e-mail via nieuwsdienst@nauticlink.com of contact hem via linkedin
