Afgelopen 4 november rond 7:30 uur voer een Bavaria 38 met aan boord twee mannen (56 en 57 jaar) en twee vrouwen (46 en 61 jaar) de haven van het Portugese Peniche uit. Dat ligt aan de Atlantische kust net ten noorden van Lissabon. De zee was ronduit ruw. Na drie en een half uur varen wordt hun zeiljacht onder Deense vlag nauwelijks een kilometer uit de kust van Formosa beach bij Santa Cruz gepakt door een brekende golf. Boot en bemanning belandden in een roller coaster op de kust. Reanimatie van drie op het strand gevonden bemanningsleden mocht niet meer baten. Bij het verwijderen van het wrak werd later in de boot zelf nog het levenloze lichaam van één van de twee vrouwen gevonden. Hoe kon dit zo gebeuren? Speculaties en vragen. ‘Live’ beelden van een mysterie.
Wie zich even verdiept in dit noodlottige ongeval stuit op een aantal vragen. Waarom is dit jacht eigenlijk überhaupt uitgevaren tegen alle adviezen in? Het zeilstel Paula Nunes en Nicolas Gibault, dat in de haven van Peniche in de box naast hen lag, had ze nog zo gewaarschuwd. De storm Ciarán bleef Portugal weliswaar bespaard, maar de staart van de depressie veroorzaakte op deze breedtegraad nog altijd golven van zeven meter met uitschieters naar zowat het dubbele. Waarom bleven zij zo dicht onder de kust en waarom hadden ze zo weinig zeil op staan?. En ook opmerkelijk: geen van de opvarenden droeg een reddingvest…
Het antwoord op de eerste vraag leidt op het internet tot de veronderstelling, dat het jacht haast had om op tijd in Las Palmas op de Canarische Eilanden aan te komen om te starten in de Atlantic Race for Cruisers (ARC). Er staat op dat moment echter maar één Deens jacht ingeschreven, maar dat is een Bavaria Cruiser 37. Wat ook het einddoel van dit viertal zou zijn geweest, het weervenster is in elk geval maar klein. De volgende stormen Céline en Domingos kondigen zich al aan. De schipper heeft zich kennelijk laten opjagen en daardoor een fatale keus gemaakt. Goed zeemanschap is anders.
De onbegrijpelijke koers van de boot springt nog het meest in het oog. Met zulke golven, zó dicht onder de kust… Dat levert extra risico op. Daarbij lijkt het net alsof de boot snelheid mist om scherper te varen. Mogelijk uit voorzichtigheid heeft de schipper gekozen voor een minimaal zeiloppervlak. Zo minimaal dat misschien de motor ook nog heeft bijgestaan? Wie de video bekijkt (of hier) begrijpt niet, waarom de schipper niet wat hoger opsteekt om ruimer buiten de brekende branding te blijven. Tegelijk weten we ook dat, wanneer je met de golven meekijkt (dus hier vanaf de boot in de richting van de kust), het een stuk lastiger valt vast te stellen, waar de branding nu precies begint.
Maar er kan nog een reden zijn, dat de Denen zo dicht onder de kust varen. Aanvallen door orca’s die het op roerbladen hebben gemunt, zijn geen zeldzaamheid meer. Om hieraan te ontkomen, behoort ook het advies binnen de 10 tot 20 meter dieptelijn te blijven. En juist op 31 oktober om 08:30 uur staat er zo’n aanval ter hoogte van Peniche geregistreerd. Mogelijk heeft dit incident de schipper ertoe gebracht niet verder zee op te gaan. Normaal gesproken het beste wat je kunt doen bij zwaar weer.
In het geval dat er problemen aan boord zouden zijn geweest, is het onbegrijpelijk dat de schipper zijn marifoon niet heeft gebruikt. Dat bovendien geen van de bemanningsleden onder deze omstandigheden een reddingvest of harnas voor een lijflijn droeg, duidt er toch op dat we hier met een zeer onervaren bemanning te maken hebben gehad. Hoe het zover heeft kunnen komen, is niet meer te achterhalen. Daarnaast blijft het veranderde agressieve, dan wel speelse gedrag van de orka nog het grootste mysterie.
Met vriendelijke groet,
Bert Kuijpers,
Opstapper van Nauticlink
