Aan de Tweede Wereldoorlog kwam deze maand 75 jaar geleden een einde. Verhalen van onze ouders, grootouders, boeken en beelden geven ons een globaal idee van deze oorlog. Daarbij is het moeilijk voor te stellen, hoe het leven van alle dag z’n doorgang vond. Een filmpje gemaakt door A.M. Nauta in het Fries filmarchief is daarbij een goede hulp. Het vermeldt ‘Hardzeildag met Duitsers 1940-1945’. Op de beelden tuigen kinderen een bootje op en vanaf 1:50 minuten belanden we op het druk bezochte starteiland in het Sneekermeer. Gewone historische beelden vol Regenbogen. Tot dat op 2:30 minuten opeens Werner Friedrich Ross in beeld verschijnt. Een Duitse militair tussen het Friese volk, van wie niemand lijkt op te kijken. Zo snel wordt ‘ongewoon’ in werkelijkheid weer ‘gewoon’. Ross was de plaatsvervanger van Arthur Seyss-Inquart, Hitlers rijkscommissaris van Nederland en gedurende vrijwel de gehele bezetting ‘Beauftragte für die Provinz Friesland’. Verdacht van represaillemaatregelen na aanslagen en sabotageacties van de Friese illegaliteit, werd Ross na de bevrijding door de Rechtbank in Haarlem veroordeeld tot een gevangenisstraf van twintig jaar. Maar die veroordeling verviel alweer in december 1948 omdat het Bijzonder Gerechtshof te Leeuwarden het ten laste gelegde niet bewezen achtte. In 1949 maakte de man al weer deel uit van het regionaal bestuur in Oldenburg. Ross, die qua uiterlijk nogal op Hitler leek, bezocht wel vaker evenementen: de Elfstedentocht van 1941 (32:26) en ook de Nationale Princenhoftocht op Hemelvaartsdag 3 juni 1943. Daarover lezen we hoe dubbel het leven was: “Spannend werd het die dag met name toen Dr. Werner Friedrich Ross, zaakgelastigde van Seyss-Inquart, zich bij het bestuur aansloot om poolshoogte te nemen bij dit grote zeilfestijn. Onder de deelnemers en het bestuur van de organiserende Watergeuzen bevonden zich ‘van arbeidsinzet vrijgestelden’ evenals onderduikers. Vanuit de starttoren overzag Friedrich het wedstrijdveld en verklaarde zich zeer ingenomen door deze gezonde sportbeoefening. Toen hij even later per auto richting Bergum vertrok slaakten velen een zucht van verlichting. De watergeus die op de zolder van het hotel, in geval van nood, met een rood vlaggetje de in het riet verscholen onderduikers een waarschuwingssein zou geven, hoefde niet in actie te komen…”. Hardzeildag tijdens de oorlog
Antifouling aanbrengen op de boot: hoe doe je dat?
25 maart 2024
