De zomer leent zich uitstekend om te gaan varen in Zeeland. Friesland heeft misschien veel water, maar Zeeland nog veel meer! Er zijn mooie vaarroutes die we kunnen verkennen. Laten we eens kijken wat we allemaal kunnen beleven op de Grevelingen, Oosterschelde en Westerschelde.
Mooie plannen, nu genieten
Het weer is nog niet zo goed, maar als straks de zomervakantie begint wordt het ongetwijfeld weer heerlijk weer om het water op te gaan. Op een bijeenkomst van toekomstige vertrekkers, zeilers die de wijde wereld intrekken, zei eens een ervaren wereldzeiler: ‘Het mooiste moment van onze wereldreis was de fase waarin jullie nu zitten. Straks moet je allerlei problemen oplossen maar nu kun je nog heerlijk dromen over hoe het zal zijn.’ Zo ook in de laatste maand voor onze weken op het water, we kunnen alvast maximaal genieten van het plannen maken, zoals het plan om lekker te gaan varen in Zeeland.
Varen in Zeeland
Hebben we het over varen in Zeeland, dan gaat het om de Grevelingen, Oosterschelde en de Westerschelde. Het Volkerak hoort deels bij Zeeland maar het Haringvlet is Zuid-Hollands en de Biesbosch Noord Brabants vaarwater. Die bespreken we later.
Volkerak sluizen
Zeeland is bereikbaar vanaf zee, maar de meeste recreanten zullen via de Volkerak-sluizen de Provincie binnenkomen. Dit enorme sluizencomplex is Europa’s grootste en drukst bevaren binnenvaartsluizencomplex. Er zijn in totaal 48 sluisdeuren voor drie grote kolken voor de beroepsvaart en een jachtensluis waar wij doorheen mogen. Deze heeft een vaste brug van 17 meter en 14 centimeter. Grotere zeiljachten met een lange mast kunnen door het beroepsgedeelte waar wel een brug is die open kan. Dit is de oostelijke kolk.
De reden dat er zoveel beroepsvaart is bij deze sluis is dat dit de doorgaande vaarroute is naar de haven van Antwerpen. Bij de aanleg van de Deltawerken heeft Nederland moeten toezeggen dat de sluis op deze locatie geen obstakel mocht vormen voor de toegang tot de Belgische haven. En inderdaad, vrachtschepen kunnen hier bijzonder snel doorvaren.
Voor jachten is de reputatie minder goed, vaak wordt gewacht tot de sluis vol ligt met bootjes die in Zeeland willen gaan varen. In de praktijk betekent dat vaak dat zij even moeten wachten.
Groene soep
Het Volkerak heeft een slechte reputatie. Toen het van zout naar zoet ging, was er te weinig doorstroming en veranderde het in een groene soep. Door de uitspoeling van meststoffen door de landbouw werd het er niet beter op. De plannen om het meer weer zout te maken, werden door diezelfde landbouw tegengehouden en nu ligt het elke zomer weer vol blauwalg. De komst van de quaggamosseltjes helpt enigszins om het water schoner te maken.
Dinteloord heeft een leuke jachthaven en Benedensas is een prachtig oud sluisje met restaurant en heerlijke wandelingen over de voormalige slikken en gorzen.
De afslag naar het Schelde Rijnkanaal slaan we over en dan komen we bij de Krommersluizen die ons op het zoute water brengen.
Oosterschelde
Eenmaal uit de sluis varen we de Oosterschelde op. Het water is zout en er is eb en vloed. Aan het brede strand aan stuurboord is meteen te zien wat de status van het tij is. Bij vloed is het strand droog, bij eb nog nat. Tenzij het regent natuurlijk.
We genieten van het varen in Zeeland en komen nu bij Bruinisse. Dit is de enige toegang tot het Grevelingenmeer. De Grevelingen is ook zout, maar hier is weer geen getij. Het water is er kraakhelder en het is een leuk meer met eilandjes en gezellige havenplaatsjes zoals Brouwershaven.
Varen we bij Bruinisse rechtdoor, dan hebben we aan bakboord de Krabbenkreek met als enige haven die van Sint Annaland. We varen verder en komen op de Oosterschelde en zien we al snel de Haringvlietbrug. Aan de andere kant van de brug ligt Zierikzee, een van de leukste havenplaatsen van Zeeland. Café de Gekroonde Suikerbiet is een aanrader.
Verder naar het zuiden is de ingang van het Veerse Meer. Een slingerende voormalige zeearm, zonder eb en vloed. Veere is een prachtig historisch stadje. Bij Veere kunnen we ook het kanaal nemen richting Middelburg en Vlissingen.
Westerschelde
Gaan we bij Vlissingen door de sluis dan komen we op het ruigste water van Zeeland, de ongetemde zeearm Westerschelde. Hier varen naast binnenvaarders ook reusachtige containerschepen en andere zeeschepen. Let op, want die zeevaarders hebben een behoorlijke snelheid. Bovendien sturen ze niet op zicht, maar alleen op de kaart met autopilot (en AIS).
Eenmaal gewend is de Westerschelde een schitterend vaarwater. Oversteken kan naar Terneuzen of misschien naar de droogvallende haven van Paal waar kieljachten in een modder-bed kunnen zakken. Natuurlijk brengt de Westerschelde ons naar Antwerpen, een prachtige bestemming. Het is een dag varen maar zeer de moeite waard.
Bij Hansweert kunnen we terug naar de Oosterschelde. Aan stuurboord ligt Yerseke en aan bakboord de sluis van Goese Sas met het kanaal dat ons naar het stadje Goes brengt.
Voormalige zeehaventjes
Zeeland biedt dus genoeg vaarroutes en leuke plaatsjes om een volle zomervakantie rond te varen. Het is dus een prima vaarbestemming. Soms is het even opletten met het getij of met grote schepen. Maar je kunt tijdens het varen in Zeeland heerlijk genieten, er zijn genoeg voormalige zeehavens bij plaatsen waar het water nog altijd een centrale rol speelt.
Dit bericht is geschreven door Klaas Wiersma, onafhankelijk watersport journalist voor Nauticlink. Wil je reageren op dit bericht? Laat hieronder een reactie achter of stuur Klaas Wiersma een e-mail via nieuwsdienst@nauticlink.com of contact hem via linkedin
