De Nederlandse schilder Johan Barthold Jongkind (1819-1891) staat nogal eens te boek als ‘schilder van boten’. En inderdaad heeft hij er heel wat geschilderd. Maar daarnaast heeft hij – en dat is minder bekend – een niet onbelangrijke rol vervuld in de ontwikkeling van de impressionistische schilderstijl in de 19de eeuw. Dat kwam mede omdat hij een groot deel van zijn leven in Frankrijk heeft gewoond, en zich een naam verwierf bij bekende schilders als Monet, Boudin, Daubigny en Pissarro. Hij raakte er ook mee bevriend. Om zijn schilderskunst, maar ook om zijn humor en de bloemetjes die hij graag buiten zette. Niet dat het allemaal van een leiendakje ging. Dankzij de contacten van z’n leermeester Schelfhout, was hij in 1846 in Parijs gekomen op een beurs van Koning Willem II. Maar drie jaar later liepen het Parijse nachtleven en z’n eigen leven zo drastisch door elkaar, dat vrienden hem naar Normandië brachten om ‘bij te komen van de stad’. Nadat hij met andere impressionisten in 1855 geweigerd was voor de jaarlijkse ‘Salon’-tentoonstelling – en ook zijn beurs beeindigd was – keerde hij beladen met grote financiële schulden uit het nachtleven noodgedwongen terug naar Nederland. Hier schilderde hij de typische Hollandse wateren, boten en luchten tot 1860. Het jaar dat zijn Parijse vrienden met een veiling van hun eigen schilderijen genoeg geld verzameld hadden om Jongkind weer terug te halen naar Parijs. Om zijn inbreng als schilder én zijn plezierig optreden. Hij vestigde zich opnieuw in Frankrijk, maar bezocht Nederland nog regelmatig, waar hij het Hollandse polderlandschap en met name de havens van Dordrecht en Rotterdam schilderde. Ook spoorde hij z’n Franse vrienden aan in Nederland te gaan schilderen. Monet behoorde tot degenen die hieraan gehoor gaven. Toen Jongkind een relatie kreeg en buiten Parijs ging wonen, kwam dit ten goede aan de levensstijl van deze vroege Hollandse impressionist (Monet beschouwde hem zelfs als zijn grote voorbeeld), ook al bleef de alcohol een stempel op zijn leven zetten. Een leven niet als alle andere…. In het Dordrechts Museum is nog tot en met 27 mei de expositie ‘Jongkind en zijn vrienden’ te zien.
Noord-Holland: start vaarseizoen 2024
11 april 2024
