Eigenlijk begint dit verhaal in de ‘Net Ontdekt’ van februari 2005, waarin ik kort schreef over Huub (‘Humberto’) van den Broek, alias ‘El Holandes Errante de Calafell’, die met een 27-voetertje rond de wereld zeilde. Geïntrigeerd als ik was door de nogal chaotische site (in het Spaans, maar redelijk te volgen via Google Translate) en zijn leven. Een site over een man, die voor een leven op zee en de Zuidzee-eilanden had gekozen. In Net Ontdekt oktober 2009 kwam Huub nog eens terug. Een paar jaar geleden stond zijn verhaal in het tijdschrift Zeilen. En nu verrast de 59-jarige permanente zeebewoner opnieuw. Hij deelt zijn leven op een catamaran tussen de Stille Zuidzee-eilanden definitief met zijn 92-jarige moeder Tilly Cryns!
We horen veel over mantelzorg en je ouders in huis nemen, het levenseinde. Maar je 91-jarige moeder op je boot in de Stille Zuidzee huisvesten ‘om nooit meer naar Nederland terug te keren’ (..) is toch een variant, waarvan we opkijken. En terecht. Want daar moet je als zoon én moeder wel geschikt voor zijn, en je beiden schikken in het leven zoals het komt. Mogelijk zouden u en ik een probleem zien in de rollator, die moeder Tilly regelmatig nodig heeft vanwege pijnlijke artrose. Huub niet, en Tilly gebruikt ‘m daar in de Pacific nu opvallend minder dan toen ze nog in Vught woonde. Sterker nog ‘ze loopt zomaar weer een kilometer per dag’… Huub bouwde ook een handig takeltje om moeders aan boord te hijsen voor als de catamaran op het strand ligt… En ja, ook échte mantelzorg: soms gebeurt er wel eens een ‘ongelukje’ zoals Huub zegt. “Dan maak ik het schoon, moeder onder de douche (er zitten in iedere drijver een echt bad) en verder alsof er niets gebeurd is.”
Hoe deze vorm van zorg zo is gegroeid? Na al Huub’s omzwervingen volgde er vanaf 2012 een heftige periode rond het overlijden van zijn jongere broertje Joepi. Hij is geboren met het down syndrome, en er is kanker bij hem geconstateerd. Voor hem vliegt Huib twee maal vanuit Tonga naar Nederland. Tijdens het tweede bezoek overlijdt Joepi ‘na een zwaar gevecht van tien maanden en onherkenbaar’. Een ervaring die z’n sporen achterlaat. Na zijn dood is Huub nog een tijd bij z’n moeder gebleven, totdat ze zei: “Ga jij maar terug naar Fiji, daar ben je gelukkig.” Het was een moeilijke beslissing weer te vertrekken, daar de overige kinderen – een broer en acht zussen – minder tijd voor hun moeder bleken te hebben. Deze is vooral aangewezen op haar buren, mede dankzij het feit dat ze als ‘oma pannekoek’ regelmatig pannekoeken bakt voor de kinderen uit de buurt…
Terug op Fiji is er dagelijks contact met Vught. Op een gegeven moment zegt Tilly: “Ik wil nu eindelijk zelf wel eens zien hoe jou leven is; kun je me naar Fiji brengen…?” Huub moet even slikken, en werpt tegen, dat hij nooit meer op land wil wonen. “Dan kopen we een catamaran”, is het antwoord. “Weet u wel wat dat is?”, vraagt Huub. Nou, dat bleek ze met buren en vriendinnen al op het internet onderzocht te hebben. En ze wil nog een bijzonder – dus kostbaar – exemplaar ook: een St. Francis 44 ‘met een gemakkelijk bed’! Op “Die kunnen we nooit betalen” volgt “Dan verkoop ik toch het huis?”. Dat was tegelijk wel de laatste druppel voor de broer en acht zussen, die de erfenis letterlijk zagen wegvaren… De familie twijfelde zelfs of moeder nog wel wilsbekwaam was. Er zijn ouderenorganisaties en doktersverklaringen nodig geweest om het tóch te laten gebeuren.
Huub kon een Francis 44 vinden op de Maagden Eilanden, die hij na drie maanden hard onderhandelen nog net voor het stormseizoen, kon kopen. Hij zeilde de boot in 2016 naar Curaçao, waar ‘moeders’ met begeleidster is opgestapt. De laatste zou tot op Fiji blijven. Maar al snel werd duidelijk, dat deze combi geen gelukkige was, en het verstandiger bleek dat ze maar beter meteen retour Nederland kon gaan. En zo zeilde zoon, zijn 90-jarige moeder én ‘hun beschermengeltjes’ de nieuw gekochte catamaran samen naar Fatu Hiva. En wat blijkt? Moeder Tilly ziet er 20-jaar jonger uit, maakt talrijke nieuwe vrienden en wordt een soort idool voor eilanders en vertrekkers. Ze geniet in volle teugen en smult van het supergezonde eten: tonijn (nog geen 3,00 euro per kilo), verse groenten en alle soorten fruit, dat ze niet kent.
Tilly leest veel en de boot is volgestouwd met wol en breipennen, waarmee ze baby-truitjes en sokjes breit voor de plaatselijke bevolking. De ‘dames’ op de verre atollen gaat ze ook nog breiles geven. Toen ze vorig jaar op het Fulaga-atol waren, bleek er ook nog een bijzondere band te ontstaan met de één jaar jongere plaatselijke ‘chief’. Het werd nog bijna een huwelijk ook. “Beiden zijn behoorlijk doof, dus dat had iets kunnen worden“, zegt Huub, die door de chief al ‘luve-na'(zoon) werd genoemd. Tilly zag het in tegenstelling tot de ‘chief’ toch niet zo zitten. Tot spijt van Huub, omdat een huwelijk een toekomstige verblijfsvergunning zou vergemakkelijken en de 100 jaar toch het doel is…
Wat de zorg betreft schrijft Huub: “Vooraf leek me het idee om moeder te douchen en ‘in conditie te houden’ wat vreemd, maar ze is twee keer zo vaardig als in Nederland, en alles is zo gewoon als maar kan voor ons geworden. Natuurlijk is het soms wel wat veel, maar het geluk om je moeder gelukkig te zien met dit bestaan is een veel grotere beloning, dan ik me ooit had kunnen voorstellen. En mijn eigen leven had ik al zo mooi gemaakt, dat er voor mezelf niets meer te wensen is, dat me nog gelukkiger zou moeten maken. Bovendien heb ik vanwege mijn emigratie naar Spanje eind jaren 70, nog heel wat goed te maken bij m’n moeder. Met de bevolking varen we soms met meer dan 30 mensen aan boord naar de afgelegen strandjes om te picknicken. Nou ja, voor beiden een paradijsleven.”
Uw mening hierover?
Mocht u willen reageren dan kan dat ook hier
Met vriendelijke groet,
Bert Kuijpers,
schipper van Nauticlink
