Hoe maak ik in het voorjaar de motor van mijn boot weer vaarklaar? In het najaar hebben we de diesel gereedgemaakt voor de winter. Nu het nieuwe vaarseizoen er weer aankomt, is het tijd om de motor van je boot weer helemaal vaarklaar te hebben. Waar moeten we aan denken?
Laatste vorst
Een leuke klus, maar vanaf wanneer kunnen we eigenlijk aan de slag? Een van de belangrijkste aspecten van het winterklaar maken van een scheepsmotor, is om te zorgen dat deze niet kan bevriezen. Nou ja, de motor mag wel bevriezen, staal en rubber kunnen daar prima tegen, maar als er ergens in de motor nog water aanwezig is kan er wel schade ontstaan.
Als ijs ontdooit, zet het uit. En daarbij komen gigantische krachten vrij, zo veel kracht dat een motorblok kan scheuren. Bij min vier graden kan een blok al flinke schade oplopen. Het is dus niet verstandig om de boot vaarklaar te gaan maken als er nog kans is op nachtvorst.
Timing boot vaarklaar maken
In de volksweerkunde kennen we de IJsheiligen, dat zijn de dagen van 11 tot 14 mei. Deze tijd markeert officieel het einde van de winterse periode met kans op vorst. Alleen zijn wij half mei al lang weer aan het varen! Door klimaatverandering ligt de laatste dag met vorst de afgelopen jaren bijna altijd ergens in maart. Alleen in 2013 vroor het nog een keer op 7 april.
In de praktijk is het moment dat de havenmeester tijd heeft om de boot weer in het water te leggen vaak bepalend voor de start van het seizoen. Maar er zijn genoeg watersporters die het hele jaar door varen en die de weersverwachting gewoon goed in de gaten houden. Is er kans op vorst, dan vervangen ze even het koelwater, wat uiteindelijk ook niet veel werk is.
Te water
Onze boot is net in het water gelegd en het is tijd om de motor en de systemen er omheen vaarklaar te maken. Laten we beginnen bij de accu’s. Mochten deze thuis zijn opgeslagen, plaats ze dan weer aan boord. Heb je een natte accu, check dan of alle cellen goed gevuld zijn. Zo niet, vul dan bij met gedestilleerd water of gedemineraliseerd water. Doe dit het liefst als de accu nog op temperatuur is na het laden.
Maak de accupolen schoon. Dat kan met een schuurpapiertje. Cola, zuiveringszout of baking soda werken prima. Maar je kunt ook een daarvoor geschikte spray kopen. Er zijn ook speciale accupool borstels op de markt. Zijn de polen schoon, smeer ze dan in met een beetje vaseline.
Dan kijken we ook nog even naar de accukabels. Als deze stug en hard aanvoelen, is het tijd om ze te vervangen.
Dieseltank
Om de dieseltank van je boot vaarklaar te maken, tap je eventueel water onderin de tank af. Mochten de brandstoffilters nog niet zijn vervangen, doe dat dan. Het zijn de witte blikjes ergens tussen de brandstofleiding. Zorg dat er een reserve-filter aan boord is vanwege de kans op een dieselbacterie die de filters verstopt.
Motor weer vaarklaar
Dan zijn we bij de motor zelf. Natuurlijk zetten we daar een nieuw oliefilter op.
Het wordt aangeraden om elk jaar de olie in de motor te vervangen. Hoe dat moet, beschreven we eind 2023: https://www.nauticlink.com/maak-de-motor-van-je-boot-winterklaar-olie-verversen/.
Impeller
Voordat we gaan, is het goed om de impeller te vervangen of te controleren. De impeller is het schoepenradje dat het koelwater door de motor pompt. De impeller is een cruciaal onderdeel van de boot: werkt de impeller niet dan wordt de motor niet gekoeld en een hete motor gaat al heel gauw gekke geluiden maken en roken.
Thermostaat
Om de antivries in het hele koelsysteem te krijgen, hebben we de thermostaat eruit gehaald. Dit onderdeel zorgt ervoor dat de motor eerst op temperatuur komt en dan pas wordt gekoeld. Maak de thermostaat en de onderdelen rondom de thermostaat, de zitting en het thermostaat-huis vrij van roest en kalkresten zodat alles weer optimaal werkt.
Wierfilter
Tenslotte besteden we nog even aandacht aan het wierfilter aan het begin van het koelsysteem. Als het filter lucht lekt, komt er niet genoeg druk op het koelwatersysteem. Vervang desnoods de rubberen pakking.
Controleer deze onderdelen
Nu gaan we nog een paar dingen controleren:
Check het oliepeil.
Check bij een intercooler of er voldoende koelvloeistof in het systeem zit.
Controleer of het luchtfilter vervangen of gereinigd moet worden.
Kijk of de v-snaar op spanning is en pas deze aan als dat nodig is. Loop de v-snaar ook even na op scheurtjes of andere tekenen van schade. Anders vervangen.
Controleer alle slangen van en naar de motor toe door er even aan te voelen en ze te bewegen.
Maak het ventiel van de beluchter van het koelsysteem schoon. Deze beluchter voorkomt dat het systeem kan gaan hevelen waardoor in het slechtste geval de motor vol water komt te staan.
Waterslag
Draai om diezelfde reden, namelijk water op de cilinders, de motor voor het starten met de hand een paar slagen. Zit er water in de motor, dan zul je dat merken. Je voorkomt zo het probleem van waterslag. Bij waterslag wordt het water op de cilinders samengeperst zoals normaal bij het brandstofmengsel. Maar water kan niet worden samengedrukt. Er komt veel te veel druk op de cilinderkop waardoor die loskomt van de cilinderkop-bouten. Uiteindelijk kunnen ook de krukas of de drijfstang verbuigen of breken. het resultaat: een reparatie die helaas meer heeft van een motorrevisie.
Starten
Nu is het tijd om de motor te starten. Houd een emmer onder de uitlaat om de koelvloeistof op te vangen. Deze ziet er misschien niet meer zo helder uit als toen ze erin ging, maar is nog prima bruikbaar. Bewaren kan in een jerrycan of een petfles. De motor van je boot is nu vaarklaar en zal weer draaien als een naaimachinetje.
Bilge
Wie nog zin heeft in een laatste klusje: in de machinekamer kun je de bilge onder de motor schoon en droog maken. Zo kun je de gezondheid van de motor in de gaten houden door te controleren op eventuele lekkages.
Nu je alle stappen hebt doorlopen, is de motor van je boot vaarklaar. En dus kan het nieuwe, zonnige vaarseizoen van start gaan!
Dit bericht is geschreven door Klaas Wiersma, onafhankelijk watersport journalist voor Nauticlink. Wil je reageren op dit bericht? Laat hieronder een reactie achter of stuur Klaas Wiersma een e-mail via nieuwsdienst@nauticlink.com of contact hem via linkedin
