Wat zijn de regels rond het lozen van toiletwater in 2024? Is het nou wel of niet verboden? En wanneer kan ik een boete krijgen? Zijn de regels veranderd in 2024 voor de vuilwatertank? Hoe is de stand van zaken rondom de verzegelingsplicht?
De invoering van de vuilwatertank is een behoorlijke soap. Al in 1997 werd wettelijk bepaald dat jachten niks mogen lozen en ook moeten voorkomen dat er per ongeluk iets in het buitenwater terechtkomt. Daarbij gaat het niet alleen om olie of brandstof, maar ook om de lozing van afvalwater, bijvoorbeeld uit het toilet. Wetgeving en praktijk zijn sindsdien altijd twee aparte werelden geweest.
Vrijheid op het water
Een van de dingen die de watersport zo aantrekkelijk maakt, is de vrijheid die je op het water hebt. Geen wegen, weinig regels en je kunt zomaar overal kamperen terwijl dat op het land ten strengste verboden is. Watersporters hebben het goed bekeken en laten zich die vrijheid niet zo makkelijk afpakken. Daarbij worden ze geholpen door de lobby-organisaties als de HISWA, Watersportverbond en de ANWB.
E-Coli
Natuurlijk kan het weinig kwaad als je in het vroege voorjaar, als enige boot op de plas, een keer het toilet doorspoelt in het buitenwater. Maar in het hoogseizoen is het een ander verhaal. Op de mooie plekjes is het nou eenmaal ontzettend druk op het water. En al die schepen lozen hun afvalwater dagen achter elkaar direct naast de boot. Op mooie zomerse dagen loopt op drukke plekken de concentratie van E-Colibacteriën in het water veel te hoog op.
E-Coli is de poep-bacterie die in onze darmen veel nuttig werk doet. Maar daarbuiten is het een pittig micro-organisme dat kan zorgen voor maag- en darmstoornissen of erger, problemen met de luchtwegen en gehoorgangen. Watersporters zoals kanoërs, suppers of zeilers, maar ook mensen die even een frisse duik nemen, krijgen de bacterie binnen. Watersporters worden er echt ziek van.
Heterdaad
Daarom kwam er in 2009 nieuwe regelgeving. Alle schepen moeten nu een vuilwatertank hebben waarin ze hun afvalwater opslaan. Havens worden voorzien van afzuiginstallaties. Maar als blijkt dat de waterpolitie niet aan boord mag komen om te controleren of de installatie werkt en alleen op heterdaad kan beboeten, dan worden de nieuwe regels al snel met de voeten getreden. De vuilwatertanks staan aan de onderkant gewoon open. De afzuiginstallaties worden nauwelijks gebruikt.
Verzegelingsplicht vuilwatertank
Het blijkt een lastig probleem. In 2019 wordt daarom een motie aangenomen in de Tweede Kamer waarin staat dat de afsluiter van de vuilwatertank moet worden verzegeld. De verzegelingsplicht wordt geregeld via de nieuwe Omgevingswet. Deze Omgevingswet heeft lang op zich laten wachten, maar vanaf 1 januari 2024 is deze nieuwe wet van kracht.
Toch is de verplichting om de vuilwatertank te verzegelen in 2024 nog niet opgenomen in de wet. Al ruim voor 1 januari van dit jaar laat Minister Harbers van het Ministerie van Infrastructuur en Waterstaat weten dat de verzegelingsplicht op zijn vroegst op 1 januari 2026 in werking treedt. Als reden voor het uitstel noemt hij dat het Ministerie voldoende tijd moet hebben om een organisatie aan te wijzen die de productie en distributie van de zegels op zich zal nemen, inclusief de bijbehorende administratie.
Het is bij het Ministerie dit keer dus wel menens, verzegeling betekent dus ook dat elk zegel geregistreerd moet zijn.
Regels vuilwatertank in 2024
Voor de vuilwatertank verandert er vanaf 1 januari 2024 dus niks op het gebied van het lozen van vuil water. Er is nog twee jaar te gaan voordat je een geregistreerd zegel moet hebben, ergens in de komende twee seizoenen zullen die verkrijgbaar zijn.
Ondertussen loopt er een voorlichtingscampagne van Waterrecreatie Nederland (in opdracht van I&W) onder de geestige titel: ‘Wees geen Lozer’. Hier wordt nog eens de ernst van het probleem benadrukt. En de organisatie noemt een aantal alternatieven voor het boordtoilet met vuilwatertank: het droogtoilet, een urinoir want urine kan geen kwaad, het composttoilet of een chemisch toilet. Op de wal staan ook steeds meer toiletten. Waterrecreatie Nederland heeft ook een online kaart met alle vuilwater innamepunten. (https://waterrecreatienederland.nl/viewer-vuilwater-innamepunt/)
Achter de schermen wordt er door allerlei instanties gewerkt om een controlesysteem op te tuigen zodat de vuilwatertanks niet meer in de natuur worden geleegd. En ook al geldt de verzegelingsplicht nog niet voor de vuilwatertank in 2024, we kunnen ons wel verdiepen in de materie om komend seizoen geen enkel drolletje meer naast de boot te laten drijven.
Dit bericht is geschreven door Klaas Wiersma, onafhankelijk watersport journalist voor Nauticlink. Wil je reageren op dit bericht? Laat hieronder een reactie achter of stuur Klaas Wiersma een e-mail via nieuwsdienst@nauticlink.com of contact hem via linkedin
